Ανακύκλωση μπαταριών

Του σενεργάτη μας Γιάννη Πετσέλη

Καθημερινά χρησιμοποιούμε χιλιάδες ηλεκτρονικές συσκευές όπως CD Players, κινητά τηλέφωνα, αυτοκίνητα, laptops κλπ των οποίων η λειτουργία απαιτεί μπαταρίες. Τι γίνεται όμως όταν οι μπαταρίες αυτές δεν χρησιμοποιούνται πλέον και πως μπορούμε εμείς να διαχειριστούμε τις αχρησιμοποίητες μπαταρίες;

Οι απαντήσεις στην συνέχεια.

Η εποχή που ζούμε είναι η εποχή των μεγάλων..........

επιτευγμάτων της τεχνολογίας. Όμως οι ανάγκες σε πρώτες ύλες διαρκώς αυξάνονται και ο κίνδυνος για την καταστροφή του περιβάλλοντος διαρκώς μεγαλώνει. Αρκετά από τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται καθημερινά είναι συστατικά του φλοιού της γης και όχι συνθετικά παρασκευασμένες χημικές ουσίες και για τον λόγο αυτό δεν διασπώνται. Οι ζωντανοί οργανισμοί τα απορροφούν με το νερό, με τον αέρα και την τροφή και δύσκολα μπορούν να τα αποβάλλουν. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται βιοσυσσωρευση, και προκαλεί μεγάλο προβληματισμό στους περιβαλλοντολόγους. Αρκετές δηλητηριάσεις έχουν κατά καιρούς καταγραφεί σε διάφορες χώρες στο παρελθόν με αιτία τα βαρέα μέταλλα και κάποια από αυτά όπως το κάδμιο που θεωρούνται καρκινογόνα. Η εξόρυξη των βαρέων μέταλλων από τον φλοιό της γης θα συνεχίζεται για την κατασκευή όχι μόνο μπαταριών αλλά και πολλών άλλων προϊόντων. Γι αυτό το λόγο η ανακύκλωση των μπαταριών καθώς και άλλων υλικών κρίνεται απαραίτητη.

Η ανακύκλωση μπαταριών είναι η διαδικασία ανάκτησης και αξιοποίησης των υλικών που αποτελούν τις μπαταρίες δηλαδή η απόσπαση των μετάλλων της μπαταρίας και η επαναφορά τους στο φυσικό και οικονομικό κύκλο με την επαναχρησιμοποίηση τους για την κατασκευή νέων μπαταριών η άλλων προϊόντων. Τελικός σκοπός της ανακύκλωσης είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και πρώτων υλών καθώς και η μείωση του όγκου απορριμμάτων. Τα οφέλη από την ανακύκλωση μπαταριών είναι κοινά για όλους. Δημιουργούμε ένα καλύτερο περιβάλλον για εμάς και τα παιδιά μας. Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης η ανακύκλωση μπαταριών γίνεται για την προστασία του περιβάλλοντος και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων τα οποία καταλήγουν στους ΧΥΤΑ (χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων) την εξοικονόμηση πρώτων υλών την εξοικονόμηση ενέργειας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας τη συνεισφορά στον πολιτισμό, εφόσον η εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί δείκτη πολιτισμού.

Τις χρησιμοποιημένες μπαταρίες μπορείτε να τις ανακυκλώσετε στους ειδικούς κάδους ανακύκλωσης, από όπου οι μπαταρίες συλλέγονται για να ανακυκλωθούν. Έτσι προστατεύετε το νερό και το έδαφος από επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία ουσίες.

Μπορείτε να ανακυκλώσετε όλα τα είδη μπαταριών μέχρι 1500 γραμμάρια, είτε αυτές είναι πρωτογενείς (μιας χρήσης) είτε δευτερογενείς (επαναφορτιζομενες).

Οι μπαταρίες που ανακυκλώνονται στέλνονται σε εργαστήρια στην Ευρώπη που δέχονται μπαταρίες για ανακύκλωση, αφού προς το παρόν στην Ελλάδα δεν υπάρχει τέτοιου είδους εργοστάσιο.

Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται η εταιρεία ΑΦΗΣ (από τα αρχικά ανακύκλωση φορητών ηλεκτρικών στηλών)η οποία ιδρύθηκε το 2004 με σκοπό την οργάνωση συλλογικού συστήματος εναλλακτικής διαχειρίσεις φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, ενώ λειτουργεί ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός που στοχεύει στην καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των εισφορών που διαθέτουν οι εισαγωγείς μπαταριών, προκείμενου να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι της ανακύκλωσης. Η εταιρεία αυτή είναι ο εγκεκριμένος φορέας που έχει εγκριθεί από το ΥΠΕΧΩΔΕ για την ανακύκλωση των φορητών μπαταριών στη χώρα μας καθώς διατίθενται από την ΑΦΗΣ ειδικοί κάδοι για τις χρησιμοποιημένες μπαταρίες.

Στο πρόγραμμα ανακύκλωσης συμμετέχουν επίσης οι εισαγωγείς μπαταριών, συνεισφέροντας ένα ποσό για κάθε μπαταρία που διαθέτουν στην ελληνική αγορά. Η συνεισφορά τους αυτή καλύπτει τα έξοδα που απαιτούνται για τη συλλογή τη μεταφορά και την ανακύκλωση των μπαταριών, καθώς και το πρόγραμμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του έλληνα πολίτη. Συμμετέχουν ακόμη 3,300 δήμοι και δημόσιοι φορείς πάνω από 5.700 σχολεία και αλυσίδες σουπερμαρκετ. Έχουν τοποθετηθεί ακόμη 4.100 κάδοι ανακύκλωσης της ΑΦΗΣ σε εμπορικά καταστήματα

Υπάρχουν δυο είδη μπαταριών οι πρωτογενείς και οι δευτερογενείς. Οι πρωτογενείς μπαταρίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις ηλεκτρικές συσκευές σε φωτογραφικό εξοπλισμό, στα ρολόγια στους υπολογιστές και σε πολλές άλλες καθημερινές χρήσεις. Οι περισσότερες πρωτογενείς μπαταρίες είναι κυλινδρικές επίπεδες η κομβιοσχημες (κουμπιά) με χωρητικότητες κάτω από 20 Ah. Συνήθως είναι οικιακής χρήσης σε αντίθεση με τις δευτερογενείς που είναι συνήθως βιομηχανικής χρήσης. Οι κυριότεροι τύποι πρωτογενών μπαταριών είναι οι

Ψευδαργύρου- άνθρακα. Οι γνωστές σε όλους απλές μπαταρίες. Για τις απλούστερες χρήσεις και με την μικρότερη διάρκεια ζωής.

Ψευδαργύρου-χλωριδίου. Με λίγο μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Χρησιμοποιούνται εκεί που υπάρχουν μεγαλύτερες απαιτήσεις σε ενέργεια.

Αλκαλικές Μαγγανίου με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από τα δυο προηγούμενα είδη. Είναι μάλιστα και φιλικότερες προς το περιβάλλον.

Αργύρου. Συνήθως είναι κομβιοσχημες περιέχουν οξείδιο του αργύρου και χρησιμοποιούνται συνήθως σε ρολόγια.

Λιθιου. Μεγάλης διάρκειας ζωής περιέχουν μεταλλικό λιθιο και χρησιμοποιούνται ευρέως στον κινηματογραφικό εξοπλισμό και στα κινητά τηλέφωνα.

Ψευδαργύρου-αέρα. Επίσης κομβισχημες έχουν την καινοτομία ότι αντί θετικού πόλου χρησιμοποιείται το ατμοσφαιρικό οξυγόνο.

Υδραργύρου. Με οξείδιο του υδραργύρου. Χρησιμοποιείται κυρίως σε ιατρικές συσκευές, όπως ακουστικά βαρηκοΐας. Δυστυχώς ο υδράργυρος που περιέχουν είναι επικίνδυνος για το περιβάλλον.

Οι δευτερογενείς μπαταρίες επαναφορτίζονται ηλεκτρικά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σχεδόν παντού. Χωρίζονται σε τρία βασικά συστήματα.

Επαναφορτιζομενο σύστημα νικελίου-καδμίου που είναι οι πρώτες επαναφορτιζομενες μπαταρίες που φτιάχτηκαν ποτέ.

Χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρικά εργαλεία φορητά τηλέφωνα φορητούς υπολογιστές παιχνίδια κλπ με πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής. Δυστυχώς το κάδμιο είναι βλαβερό, ενώ γίνονται προσπάθειες να απομακρυνθεί αυτό το είδος μπαταρίας από την αγορά και όπου είναι δυνατόν να αντικατασταθεί.

Επαναφορτιζομενο σύστημα μολύβδου

Η ανακάλυψη τους έφερε την επανάσταση στην αυτοκινητοβιομηχανία, αφού οι περισσότερες μπαταρίες αυτοκίνητων ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Ο μόλυβδος είναι και αυτός επικίνδυνος για το περιβάλλον, γι αυτό γίνεται ήδη προσπάθεια να συλλέγονται οι άδειες μπαταρίες από τα συνεργεία αυτοκίνητων και να στέλνονται για ανακύκλωση.

Σύστημα νικελίου μετάλλου υδριδίου. Αυτές είναι φιλικότερες προς το περιβάλλον και με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από τις νικελίου -καδμίου τις οποίες τείνουν να αντικαταστήσουν.

Ο κύκλος ζωής

Κάθε μπαταρία έχει ένα κύκλο ζωής. Ξεκινάει από το εργοστάσιο κατασκευής της και καταλήγει στον τελικό χρήστη. Όταν η μπαταρία αδειάσει η πεταχτεί στα σκουπίδια ο κύκλος ζωής διακόπτεται, χάνοντας έτσι πολύτιμες πρώτες ύλες και κατά συνέπεια ενέργεια, ενώ κάποια στοιχεία της μπαταρίας μπορούν να περάσουν στον υδροφόρο ορίζοντα με επικίνδυνες επιπτώσεις για την υγεία του ανθρώπου.

Αντίθετα, ρίχνοντας την άδεια μπαταρία στους ειδικούς κάδους συλλογής ο κύκλος ζωής της μπαταρίας συνεχίζεται, τα βασικά στοιχεία της ανακυκλώνονται για να καταλήξουν στην παραγωγή νέων μπαταριών η άλλων προϊόντων.