Ποιόν κοροϊδεύει η Ε.Ε. για τα μείγματα ελαιολάδου;

Η τροποποίηση του Καν. 1019/2002 σχετικά με τους ειδικούς κανόνες επισήμανσης και τους κανόνες εμπορίας, είναι τόσο αντιφατική στο εδάφιο «Δ» (διαβάστε το στον Κανονισμό), που είναι αμφίβολο εάν ήξεραν τι έγραφαν ή εάν το έκαναν επίτηδες επειδή τα συμφέροντα είναι τεράστια. Και στις δύο περιπτώσεις είναι ακατανόητη η θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.Δεν μπορεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να γράφει επίσημα ότι: «τα κράτη μέλη δύνανται να απαγορεύσουν την παραγωγή στην επικράτειά τους μειγμάτων ελαιολάδου και άλλων φυτικών ελαίων, σχετικά με την εσωτερική κατανάλωση. Εντούτοις δεν μπορούν να απαγορεύσουν στην επικράτειά τους την εμπορία... μειγμάτων, τα οποία προέρχονται από άλλες χώρες, καθώς και την παραγωγή στην επικράτειά τους με σκοπό την εμπορία σε άλλο κράτος μέλος».
Δηλαδή για παράδειγμα: η Ελλάδα δεν επιτρέπει να παράγονται μείγματα αλλά το Ιταλικό μείγμα μπορεί κάλλιστα να έρθει στην Ελλάδα να πουληθεί ή και το αντίστροφο. Τότε ποια είναι η έννοια της απαγόρευσης αφού όλες οι ευρωπαϊκές χώρες μπορούν να τα εξάγουν στις άλλες. Το… . πέπλο είναι που κάνει τη διαφορά; Δηλαδή φαίνεται μεν αλλά δεν …σοκάρει κιόλας.
Πάντως ας το ξανασκεφτούν εις τας Βρυξέλλας πριν η Τροποποίηση γίνει Κανονισμός. Αλλά εδώ που τα λέμε είναι δυνατόν να εναντιωθούν στα… μεγαθήρια. Έτσι το «ήξεις-αφίξεις» στη διατύπωση τους βολεύει… όλους!!
Τροποποίηση του καν. 1019/2002
Ο Κανονισμός 1019/2002 περιλαμβάνει αφενός ειδικούς κανόνες επισήμανσης που συμπληρώνουν τους κανόνες που προβλέπονται στην οδηγία 2000/13/ΕΚ σχετικά με την επισήμανση των τροφίμων και αφετέρου καθορίζει ειδικούς κανόνες εμπορίας για τα ελαιόλαδα και τα πυρηνέλαια για την πώληση τους στον τελικό καταναλωτή.
Προκειμένου να υπάρξει διασφάλιση της ποιότητας και της υγιεινής των ελαιολάδων προς κατανάλωση, καθώς και έλεγχος της νοθείας, η διάθεση των ελαιολάδων επιτρέπεται μόνο σε συσκευασίες μέχρι 5 λίτρα. Οι συσκευασίες αυτές θα πρέπει να είναι εφοδιασμένες με σύστημα ανοίγματος που θα καταστρέφεται μετά το άνοιγμα και να περιλαμβάνει ετικέτα σύμφωνη με τον κανονισμό.
Εξαίρεση προβλέπεται μόνο για έλαια που προορίζονται για χώρους μαζικής εστίασης νοσοκομεία καντίνες κλπ. υπό τον όρο ότι το κράτος μέλος το επιτρέπει. (κάτι όμως που δεν έχει εφαρμοστεί στη χώρα μας).
Στην ετικέτα θα πρέπει να τηρούνται υποχρεωτικά:
1)οι γενικές αρχές για την επισήμανση των τροφίμων σύμφωνα με την οδηγία 2000/13/ΕΟΚ
2) κατηγορία του ελαίου:
Για το εξ. Παρ. ελαιόλαδο, ελαιόλαδο ανωτέρας κατηγορίας που παράγεται απ’ ευθείας από ελιές και μόνο με μηχανικές μεθόδους
Για το παρθένο ελαιόλαδο, ελαιόλαδο που παράγεται απ’ ευθείας από ελιές και μόνο με μηχανικές μεθόδους
Για το ελαιόλαδο αποτελούμενο από εξευγενισμένα ελαιόλαδα και παρθένα ελαιόλαδα –έλαιο που περιέχει αποκλειστικά ελαιόλαδα που έχουν υποστεί επεξεργασία εξευγενισμού και έλαια που έχουν παραχθεί απευθείας από ελιές
Για το πυρηνέλαιο-έλαιο που περιέχει αποκλειστικά έλαια που προέρχονται από επεξεργασία του προϊόντος που ελήφθη μετά την εξαγωγή του ελαιολάδου και έλαια που ελήφθησαν απευθείας από τις ελιές.
Η πληροφορία σχετικά με την καταγωγή δεν είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται πλησίον αυτής
Με την τροποποίηση του κανονισμού
3)ο προσδιορισμός της καταγωγής πρέπει να αναγράφεται υποχρεωτικά στη σήμανση για το εξαιρετικά παρθένο και το παρθένο ελαιόλαδο
Ο προσδιορισμός της καταγωγής πρέπει να αναγράφεται ως εξής:
Α) Για ελαιόλαδα καταγωγής ενός κράτους μέλους ή μιας τρίτης χώρας το όνομα του κράτους μέλους ή της κοινότητας ή της τρίτης χώρας.
Β) Σε περίπτωση που πρόκειται για μείγματα ελαιολάδων καταγωγής από περισσότερα κράτη μέλη ή τρίτες χώρες:
Μείγμα ελαιολάδων Ευρωπαϊκής κοινότητας, ή αναφορά στην Ευρωπαϊκή κοινότητα
Μείγμα ελαιολάδων εκτός Ευρωπαϊκής κοινότητας, ή αναφορά στην καταγωγή εκτός Ευρωπαϊκή κοινότητα
Μείγμα ελαιολάδων καταγωγής Ευρωπαϊκής κοινότητας και μη, ή αναφορά στην καταγωγή της Ευρωπαϊκής κοινότητας και στην καταγωγή εκτός Ευρωπαϊκής κοινότητας
Προαιρετικές ενδείξεις.
Μεταξύ των προαιρετικών ενδείξεων μπορούν να αναγράφονται και:
Α) πρώτη πίεση εν ψυχρώ μόνο για εξαιρετικά παρθένα και παρθένα ελαιόλαδα που λαμβάνονται σε λιγότερο από 27C κατά την πρώτη μηχανική πίεση του ελαιοπολτού με παραδοσιακό σύστημα εξαγωγής με υδραυλικά πιεστήρια.
Β) η ένδειξη εξαγωγή εν ψυχρώ μόνο γι εξαιρετικά παρθένα και παρθένα ελαιόλαδα που λαμβάνονται σε λιγότερο από 27C με διήθηση ή με φυγοκέντρηση του ελαιοπολτού.
Γ) οι ενδείξεις των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών που αναφέρονται στη γεύση και την οσμή αναγράφονται μόνο για το εξαιρετικά παρθένο και το παρθένο ελαιόλαδο μόνο εφόσον βασίζονται σε αποτελέσματα αξιολόγησης η οποία έχει διενεργηθεί βάσει της νέας μεθόδου που προβλέπεται στο παράρτημα XII του κανονισμού (ΕΚ) 2568/91
Προϊόντα προς πώληση που η αίτησή τους για την καταχώρηση των εμπορικών τους σημάτων έχει υποβληθεί έως 1/3/08 κανονισμού 2568/91 ισχύει από 1/10/10
Δ) η ένδειξη της οξύτητας η της ανώτατης οξύτητας μπορεί να αναγράφεται μόνο αν αναγράφονται με το ίδιο μέγεθος γραμμάτων και είναι στο ίδιο οπτικό πεδίο
ο δείκτης υπεροξειδίων
η περιεκτικότητα σε κηρούς
και η απορρόφηση σε υπεριώδες
Όσον αφορά τα μείγματα ελαιολάδου με σπορέλαια όπου το ελαιόλαδο βρίσκεται εκτός του πίνακα συστατικών η ονομασία πώλησης του μείγματος είναι: μείγμα φυτικών ελαίων και ελαιολάδου με προσδιορισμό % της ποσότητας του ελαιολάδου ως προς το συνολικό βάρος του προϊόντος ή % του συνόλου των λιπαρών ουσιών. Στη σήμανση δεν είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται η κατηγορία του ελαιολάδου καθώς και οι πληροφορίες σχετικά με την κατηγορία.
Στην τροποποίηση του Καν. η Ε.Ε. έλαβε υπόψη της ότι πολλά κράτη μέλη διατήρησαν σε ισχύ την εθνική τους νομοθεσία βάσει της οποίας απαγορεύεται η παραγωγή μειγμάτων ελαιολάδου με άλλα σπορέλαια για σκοπούς εσωτερικής κατανάλωσης, ώστε να προστατέψουν το παραδοσιακό προϊόν τους και να διατηρήσουν ένα υψηλό επίπεδο ποιότητας στην παραγωγή σε εθνική κλίμακα προσθέτει ένα εδάφιο διευκρινιστικό για τα μείγματα σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη δύνανται να απαγορεύσουν την παραγωγή στην επικράτειά τους μειγμάτων ελαιολάδου και άλλων φυτικών ελαίων σχετικά με την εσωτερική κατανάλωση. Εντούτοις δεν μπορούν να απαγορεύσουν στην επικράτειά τους την εμπορία μειγμάτων τα οποία προέρχονται από άλλες χώρες καθώς και την παραγωγή στην επικράτειά τους με σκοπό την εμπορία σε άλλο κράτος μέλος.
Όσον αφορά την ανοχή σε αυτά τα οποία αναγράφονται στη σήμανση των ελαιολάδων, ότι πρέπει να ισχύουν μέχρι και τη λήξη του προϊόντος δεν υπάρχει κάποια αλλαγή με την τροποποίηση του κανονισμού, όπως και δεν υπάρχει κάποια αλλαγή στη δυνατότητα συνεργασίας που δίνει ο κανονισμός μεταξύ της χώρας εμπορίας του ελαιολάδου και της χώρας που βρίσκεται η διεύθυνση του παρασκευαστού, συσκευαστού ή πωλητού που αναφέρεται στην ετικέτα.
Τέλος για την υποχρεωτική καταγωγή, το κράτος μέλος μπορεί να θεσπίσει σύστημα έγκρισης επιχειρήσεων ενώ πριν η καθιέρωση έγκρισης των επιχειρήσεων ήταν υποχρεωτική (στη διαχειριστική επιτροπή συμφώνησε και η Γαλλία).
Μαίρη Λυμπεροπούλου
e-mail : ml@agrotypos.gr