ΠΛΑΤΗ: ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ ΓΚΟΥΤΗ – ΠΡΕΒΕΖΑΝΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ

Αναδημοσίευση απο το Πλάτη Μεσσηνίας
Ήταν ένα θέμα το οποίο χρωστάγαμε να σας προβάλουμε. Εστω και λίγο αργά δείτε το καθότι η δουλειά που έγινε αξίζει προβολής.

Όπως γνωρίζουμε όλοι μας στο χωριό μας πριν από αρκετά χρόνια υπήρχανε τρεις νερόμυλοι οι οποίοι εξυπηρετούσανε τις ανάγκες όχι μόνο του χωριού μας αλλά και της γύρω περιοχής.

Οι δύο έχουνε γκρεμιστεί, ο μόνος πού σώζεται .............

είναι του Πρεβεζάνου στον οποίο και θα αναφερθούμε. Τα στοιχεία τα έχω πάρει από την ίδια την οικογένεια.
Ο νερόμυλος βρίσκεται 1ΚΜ περίπου μακριά από το χωριό με κατεύθυνση προς
τα Φιλιατρά και στο δεξιό μέρος.
Η λειτουργία του άρχισε πριν από το 1800 για να σταματήσει λίγο πριν το 1967.
Τον μύλο τον είχανε δύο άτομα, ο Μελισινός και ο Πατούσας, οι οποίοι το 1910 τον πουλήσανε
στον Γκούτη Ευσταθιο και το 1975 έμεινε κληρονομιά στην κόρη του Γκούτη Γιαννούλα, η οποία τον έχει μέχρι και σήμερα.
Δούλευε όλο το χρόνο χωρίς σταμάτημα. Διαφορετικό όμως ήταν το ωράριο του μύλου το καλοκαίρι από τον Χειμώνα.
Το καλοκαίρι λόγω του ότι νερό το χρησιμοποιούσανε για πότισμα δούλευε μόνο τις νυχτερινές ώρες. Οι δουλειά άρχιζε μόνο όταν ο ήλιος είχε πέσει ολοκληρωτικά μέσα στη θάλασσα και όχι πιο νωρίς, δεν είναι λίγες οι φορές που γινότανε έλεγχος από τον υπεύθυνο του νερού για το λόγο αυτό.
Το Χειμώνα λόγω του ότι δεν υπήρχε πρόβλημα με το νερό μπορούσε να δουλεύει χωρίς πρόβλημα όλο το 24ωρο.

Η διαδικασία που δούλευε ο νερόμυλος ήτανε η εξής:

Το νερό ερχότανε μέσα σε μεγάλα βαρέλια και έπεφτε από ύψος 20μ. περίπου που ονομαζόταν ‘κρέμαση’, χτύπαγε στη φτερωτή η οποία κινούσε το επάνω λιθάρι, (το κάτω έμενε σταθερό) και έτριβε το σιτάρι. Για να γίνεται καλύτερα η τριβή του σιταριού τα λιθάρια τα χαρακώνανε από τη μεριά πού αλέθανε με καλέμι και σφυρί. Τη δουλειά αυτή την έκανε ο ιδιοκτήτης. Ακόμα ο ιδιοκτήτης ήτανε υπεύθυνος για την καλή λειτουργία του μύλου
Τα πρώτα λιθάρια του συγκεκριμένου μύλου ήτανε πιο μικρά, αργότερα όμως αρχές του 1960 αντικατασταθήκανε με μεγαλύτερα από τα Πλατάνια Τριφυλίας. Τα λιθάρια ήτανε κατασκευασμένα από ελαφρόπετρα για να χαρακώνονται αλλά και για να μεταφέρονται εύκολα.

ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΝΕΡΟΜΥΛΟΥ

Κάποια από τα εξαρτήματα του νερόμυλου είναι:http://www.blogger.com/img/blank.gif

1) ΦΤΕΡΩΤΗ: Έπεφτε το νερό και γύρναγε το επάνω λιθάρι
2) ΑΔΡΑΧΤΙ: Ένωνε τη φτερωτή με το μοχλό και γύρναγε το επάνω λιθάρι
3) ΜΟΧΛΟΣ: Εξάρτημα πού έμπαινε στο αδράχτι και μαζί με τη φτερωτή έδινε την κίνηση στο επάνω λιθάρι
4) ΧΕΛΙΔΟΝΑ: Ένωνε το κινούμενο λιθάρι με το σταθερό
5) ΠΑΠΑΔΕΣ: Ήτανε δυο ξύλινα εξαρτήματα που βοηθούσανε να σηκωθεί το λιθάρι για να το χαρακώσουνε

Δείτε πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τον Τάσο στο Blog της Πλάτης