Δεν έχει τέλος το όργιο αισχροκέρδειας που παρατηρείται στην αγορά αγροτικών προϊόντων -αλλά και κτηνοτροφικών αγαθών- καταδεικνύοντας στην πράξη πόσο πολύ επιβαρύνεται η τσέπη του Έλληνα καταναλωτή. Και μπορεί οι παραγωγοί να κατηγορούν τους μεσάζοντες, ότι αυτοί παραφουσκώνουν τις τιμές, αλλά κανένας δεν είναι άμοιρος ευθυνών, υποστηρίζει ο Μανώλης Βακόντιος, πρόεδρος της ΕΑΣ Σητείας.Σημαντικό μερίδιο ευθύνης έχει πρωτίστως το ...........
κράτος, το οποίο έχει παράσχει φορολογική ασυλία στους αγρότες, που δεν υποχρεούνται να τηρούν βιβλία της εφορίας.
Όπως λέει ο κ. Βακόντιος, το κράτος γνωρίζει καλά ότι τα εικονικά τιμολόγια διανύουν παρατεταμένη περίοδο άνθησης. Πολλοί παραγωγοί αδιαφορούν, επί της ουσίας, για τις καλλιέργειές τους και ζουν από τις επιδοτήσεις και τις επιστροφές ΦΠΑ. Είναι σύνηθες το φαινόμενο, ένας εισαγωγέας-χονδρέμπορος να φέρνει, επί παραδείγματι, ντομάτες από την Τουρκία και, εν συνεχεία, να συμφωνεί με Έλληνα παραγωγό να του κόψει τιμολόγιο αγοράς σε προκαθορισμένη τιμή.
Αυτό είναι πολύ κερδοφόρο και για τα δύο μέρη. Ο μεν εισαγωγέας διανέμει το εισαγόμενο προϊόν στην αγορά, αφού πρώτα το βαφτίσει ελληνικό για να εκτοξεύσει την τιμή του στα ύψη (αποκομίζοντας υπερκέρδη), ο δε παραγωγός καρπώνεται χωρίς κόπο τον ΦΠΑ (11% επί του τιμολογίου αγοράς). Τα ίδια ισχύουν και για τα κτηνοτροφικά είδη. Οι μεγαλύτερες εισαγωγές κρέατος πραγματοποιούνται από τις βαλκανικές αγορές.
Δεν ευθύνονται οι μεσάζοντες για τις παραφουσκωμένες τιμές των προϊόντων. Αυτό λέει η άλλη πλευρά. Όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Θεσσαλονίκης, Γιάννης Χαραλαμπίδης, ο έμπορος που αγοράζει από τον παραγωγό επιβαρύνεται με σημαντικά κόστη, τα οποία ως επί το πλείστον αφορούν τη συσκευασία-τυποποίηση (φτάνει τα 3-4 λεπτά το κιλό), τη φύρα που δημιουργείται, η οποία κοστολογείται στα 7 λεπτά το κιλό, και τα μεταφορικά, που είναι επιπλέον 3 λεπτά το κιλό.
Τα συγκεκριμένα κόστη αφορούν την κιτρινόσαρκη πατάτα Νευροκοπίου που είναι και είδος ευρείας κατανάλωσης. Έτσι, η Κεντρική Λαχαναγορά αγοράζει από τον παραγωγό στο Νευροκόπι τη συγκεκριμένη ποικιλία πατάτας αντί 23 λεπτών το κιλό, για να φτάσει στον έμπορο της Λαχαναγοράς στα 35 λεπτά το κιλό. Εκείνος θα την πουλήσει τελικώς στον πελάτη του στα 37-40 λεπτά το κιλό. Καταλήγει στις λαϊκές αγορές να πωλείται από 67 λεπτά το κιλό έως 70 λεπτά, ενώ στα μανάβικα μπορεί να φτάσει τα 75 λεπτά.
Στο ερώτημα, ποιος τελικώς ευθύνεται για την άνοδο στις τιμές των αγροτικών προϊόντων, η άποψη του Γιάννη Χαραλαμπίδη είναι ότι δεν φταίνε ούτε οι έμποροι, ούτε οι παραγωγοί. Οι τιμές καθορίζονται από τους κανόνες του ανταγωνισμού και βεβαίως από την εκάστοτε προσφορά και ζήτηση. Παρότι δεν επιρρίπτει ευθύνες στους παραγωγούς, δεν παραλείπει με αφορμή το «κίνημα της πατάτας», που πρόσφατα παρουσιάστηκε, να χαρακτηρίσει ανάλογα φαινόμενα ως πλιάτσικο. Αυτά επιδεινώνουν την ήδη κακή οικονομική κατάσταση της χώρας, μειώνοντας περαιτέρω τα κρατικά έσοδα.
Θεμελιώδεις αιτίες της εκτόξευσης των τιμών
Ο Γιώργος Γκόνος, διευθύνων σύμβουλος Ελλάδας και Βαλκανίων της ΜcCain Foods, επισημαίνει τις βασικές αιτίες που ανεβάζουν τις τιμές των αγροτικών προϊόντων. Τονίζει: «Τη στιγμή που η ύφεση φαίνεται να έχει στρογγυλοκαθίσει στις οικονομίες πολλών από τις ανεπτυγμένες χώρες, οι τιμές των πρώτων υλών συνεχίζουν έστω και δειλά την ανοδική τους πορεία. Μία πιο ενδελεχής μελέτη των φαινομένων, αναδεικνύει εύκολα τις γενεσιουργές αιτίες του προβλήματος.
1.Καιρικές συνθήκες: Οι καιρικές συνθήκες και οι διάφορες φυσικές καταστροφές (πλημμύρες, τυφώνες) επηρεάζουν άμεσα τις τιμές των γεωργικών προϊόντων, και όχι μόνο.
Πρόσφατα η καταστροφή εργοστασίων παραγωγής σκληρών δίσκων για ηλεκτρονικούς υπολογιστές στην Ταϊλάνδη λόγω πλημμυρών, αύξησε πολύ τις τιμές των σκληρών δίσκων παγκοσμίως.
2.Διεθνείς σχέσεις: Η ένταση στις σχέσεις Ιράν - Δύσης έχει ήδη επηρεάσει την τιμή του αργού πετρελαίου, συμπαρασύροντας όλα (είναι πολλά) τα προϊόντα που εξαρτώνται από αυτό.
3.Αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες: Οι αναπτυσσόμενες χώρες (με μεγάλο πληθυσμό) Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Βραζιλία, Αργεντινή κ.ά., συμμετέχουν κάθε μέρα και πιο πολύ στην προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών, δημιουργώντας πλούτο που μεταφράζεται σε αυξημένες και διαφορετικές καταναλωτικές ανάγκες σε σχέση με το παρελθόν. Επί παραδείγματι, η μεγαλύτερη κατανάλωση κρέατος δημιουργεί πιέσεις στις τιμές των ζωοτροφών, που παρασύρουν πολλές φορές όλα τα βασικά αγροτικά προϊόντα.
Εκτός από τις θεμελιώδεις αιτίες, όμως, δεν θα πρέπει κανείς να αποκλείσει και τις παντός είδους τεχνητές παρεμβάσεις που διαμορφώνουν την αντίστοιχη ψυχολογία για την αύξηση των τιμών».
Βαφτίζουν αιγυπτιακές πατάτες, Νευροκοπίου ή Νάξου
«Παρότι η πατάτα Νάξου έχει εξαντληθεί, σε μία πρόσφατη βόλτα μου στην οδό Αθηνάς, συνάντησα μαγαζιά που πουλούσαν το επώνυμο προϊόν και μάλιστα σε αποτρεπτική τιμή, φτάνοντας έως τα 89 λεπτά το κιλό». Αυτό καταγγέλλει ο πρόεδρος της ΕΑΣ Νάξου Δημήτριος Καπούνης, τονίζοντας ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου, με αποτέλεσμα τα φαινόμενα αισχροκέρδειας και παραπλάνησης του Έλληνα καταναλωτή να δίνουν και να παίρνουν στην αγορά.
Για αθρόες εισαγωγές πατάτας από την Αίγυπτο και τη Γαλλία, που βαφτίζονται παράνομα ελληνικές, κάνει λόγο και ο πρόεδρος της ΕΑΣ Δράμας Θεόφιλος Παπαδόπουλος. Όπως λέει, αν πραγματικά πουλούσαν όλα τα μπακάλικα ή και οι πάγκοι στις λαϊκές αγορές, όπως υποστηρίζουν με μεγάλες ταμπέλες, πατάτες Νευροκοπίου, τότε γιατί κάθε χρόνο παραμένουν αδιάθετες τεράστιες ποσότητες στις αποθήκες της περιοχής. Σύμφωνα με τον Θεόφιλο Παπαδόπουλο, η κατάσταση πλέον είναι ανεξέλεγκτη και προς χάριν της χαμηλότερης τιμής, θυσιάζονται η ποιότητα και η ασφάλεια. Έχουν εντοπιστεί προϊόντα που έχουν ψεκαστεί με φυτοφάρμακα, τα οποία έχουν απαγορευτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και 20 χρόνια.
«Η ελληνική αγροτική παραγωγή πεθαίνει, και κανείς δεν κάνει τίποτα, ενώ όλοι ξέρουν τους υπαίτιους», καταγγέλλει ο Δημήτρης Καπούνης. «Όλη η δουλειά γίνεται από χονδρεμπόρους-εισαγωγείς, οι οποίοι διακινούν τα προϊόντα τους κατά βάση στις λαϊκές αγορές, αλλά και στο στρατό». Όπως εξηγεί, ένας χονδρέμπορος κάνει μία νόμιμη παραγγελία πατάτας από τη Νάξο, άρα παίρνει το ανάλογο τιμολόγιο, το οποίο είναι «μπαλαντέρ του. Παράλληλα, εισάγει τετραπλάσια ποσότητα του προϊόντος αυτού από τρίτες χώρες. Στη συνέχεια, γίνεται η απαραίτητη ανάμειξη και προωθείται το προϊόν στην αγορά με τιμή πώλησης έως και δέκα φορές υψηλότερη από την τιμή αγοράς. Συγκεκριμένα, η τιμή αγοράς (χονδρική) πατάτας Αιγύπτου είναι 8 λεπτά το κιλό και πωλείται έως και 80 λεπτά το κιλό.
Τα κέρδη είναι ασύλληπτα, τονίζει ο Δημήτριος Καπούνης, και άρα οι μεγαλέμποροι πατάτας έχουν κάθε λόγο να συνεχίσουν ανενόχλητοι το έργο τους. Εκτιμάται ότι ο ετήσιος τζίρος της πατάτας φτάνει τα 350 εκατ. ευρώ στη λιανική, και περί τα 270 εκατ. ευρώ στη χονδρική πώληση.
Σήμερα, η ΕΑΣ Νάξου αγοράζει από τους παραγωγούς την πατάτα έναντι 36-45 λεπτών το κιλό. Η τιμή λιανικής σκαρφαλώνει στα 79 λεπτά το κιλό. Η ΕΑΣ Δράμας αγοράζει από τον παραγωγό πατάτα αντί 16-20 λεπτών το κιλό. Πωλείται στις αλυσίδες λιανικής 40 λεπτά το κιλό, ενώ στις λαϊκές αγορές μπορεί να φτάσει σε διπλάσια τιμή.
Isotimia
ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΦΙΛΙΑΤΡΙΝΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ;
ΑπάντησηΔιαγραφή