Απόφαση - βόμβα για τα υπόγεια των κατοικιών

«Φρένο» στη δυνατότητα κατασκευής δεύτερου υπογείου στις κατοικίες, χωρίς να προσμετράται στον συντελεστή δόμησης (ακόμα και αν αφορά χώρο στάθμευσης για αυτοκίνητα) βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Ταυτόχρονα το ανώτατο δικαστήριο δέχεται για το πρώτο υπόγειο (αποθήκες ή άλλους βοηθητικούς χώρους) ότι πρέπει να εξασφαλίζεται ο πλήρης διαχωρισμός του από το υπόλοιπο σπίτι και ο αποκλεισμός κάθε εσωτερικής επικοινωνίας, κάτι που οφείλει να βεβαιώνει η Πολεοδομία κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας.
Αν δεν βεβαιώνεται, η άδεια είναι άκυρη και το α' υπόγειο προσμετράται στον συντελεστή.

Με απόφαση-βόμβα το Ε τμήμα ΣτΕ (με μείζονα σύνθεση) δέχθηκε ότι η ........

πολεοδομική νομοθεσία απαγορεύει την κατασκευή δεύτερου υπογείου χωρίς να προσμετράται στον συντελεστή δόμησης.

Επισημαίνει δε ότι αν επιτρεπόταν κάτι τέτοιο, η κατασκευή δύο υπογείων, ιδίως σε επικλινή οικόπεδα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ουσιώδη αύξηση του όγκου των κτιρίων πάνω από τη στάθμη του εδάφους τμήματος της οικοδομής, κάτι που είναι πολεοδομικά ανεπίτρεπτο.

Στην πράξη το ΣτΕ έρχεται να βάλει «φρένο» σε μία εξαιρετικά συνηθισμένη κατασκευαστική μεθόδευση, κατά την οποία ανεγείρονται 1, 2 ή και 3 (μερικές φορές) υπόγεια, ιδίως σε επικλινή οικόπεδα, χωρίς να υπολογίζονται στον συντελεστή δόμησης, με αποτέλεσμα να αυξάνεται πολύ ο όγκος (ή και το ύψος) των κτιρίων.

Το φαινόμενο ανθεί σε μονοκατοικίες, μεζονέτες κ.λπ. σε όλες τις περιοχές της χώρας, ακόμα και σε πολεοδομικά ευαίσθητες ζώνες, όπως είναι οι παραθαλάσσιες, νησιωτικές κ.λπ.

Σύμφωνα με την 1792/09 απόφαση του Ε τμήματος ΣτΕ η κατασκευή β υπογείου είναι απαγορευμένη, εκτός εάν προσμετρηθεί στον συντελεστή δόμησης, πράγμα που σημαίνει ότι οι υπέργειοι χώροι της οικοδομής θα είναι πολύ μικρότεροι.

Λόγω της τεράστιας πρακτικής σημασίας του ζητήματος, καθώς απειλούνται με «πάγωμα» και ακύρωση χιλιάδες οικοδομικές άδειες σε όλη τη χώρα, αλλά και λόγω της μεταστροφής τής ήδη υπάρχουσας νομολογίας, το Ε τμήμα παρέπεμψε στην Ολομέλεια ΣτΕ την οριστική επίλυση του θέματος του β υπογείου για την απαγόρευση κατασκευής του χωρίς να προσμετράται στον συντελεστή.

Ωστόσο είναι οριστική και αμετάκλητη η κρίση του ΣτΕ ότι δεν επιτρέπεται η κατασκευή ακόμα και πρώτου υπογείου, εφόσον ενώνεται εσωτερικά με την κατοικία.

Το ανώτατο δικαστήριο θεωρεί παράνομη μία τέτοια εσωτερική δυνατότητα επικοινωνίας και λειτουργικής διασύνδεσης μεταξύ υπογείου και κατοικίας, πράγμα που σημαίνει ότι ο χώρος αυτός οφείλει να προσμετράται στον συντελεστή δόμησης.

Και εάν δεν έχει γίνει η προσμέτρηση αυτή, τότε η οικοδομική άδεια είναι παράνομη και άκυρη, κατά το μέρος που επιτρέπει στο κτίριο να έχει επιπλέον όγκο. Μάλιστα ο αποκλεισμός της επικοινωνίας πρέπει να βεβαιώνεται στη φάση έκδοσης (και εκτέλεσης) της οικοδομικής άδειας.

Αποκατάσταση της νομιμότητας μπορεί να γίνει μόνο με πλήρες «κλείσιμο» της ενδοεπικοινωνίας, αλλιώς απειλείται κατεδάφιση του επιπλέον τμήματος.

Μετατροπή
Ετσι μπαίνει φραγμός στο συνηθισμένο φαινόμενο της μετατροπής των υπογείων σε κύριους χώρους κατοικίας (με μετατροπή τους σε play room ή άλλους χώρους αναψυχής), αν και η διαπίστωση της απαγόρευσης και οι περαιτέρω συνέπειες επαφίενται στον... πατριωτισμό των θιγόμενων γειτόνων και των συνήθως αδιάφορων πολεοδομικών υπηρεσιών...

Αρχικά το Ε' τμήμα με 5μελή σύνθεση υπό τον πρόεδρό του Κ. Μενουδάκο είχε δεχθεί (2654/07) τον αποκλεισμό της λειτουργικής επικοινωνίας του α υπογείου (αποθηκών), ενώ για το β υπόγειο (για τα ΙΧ) είχε κρίνει ότι θα μπορούσε να επιτραπεί η κατασκευή τους χωρίς προσμέτρηση στον συντελεστή, μόνο εάν επέτρεπε ειδικά κάτι τέτοιο το πολεοδομικό σχέδιο κάθε περιοχής. Αν δεν το επέτρεπε, η προσμέτρηση θα ήταν υποχρεωτική.

Λόγω της σπουδαιότητας και των μεγάλων πρακτικών συνεπειών, το ζήτημα του β υπογείου παραπέμφθηκε στη μείζονα σύνθεση του Ε' τμήματος, που έκρινε ότι μπορεί να μην προσμετράται στον συντελεστή μόνο στην περίπτωση κατοικίας που έχει ισόγειο κατάστημα και υπόγεια αποθήκη (προβλέπεται ρητά στον νόμο).

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις έκρινε ότι δεν επιτρέπεται β υπόγειο και από την πολεοδομική νομοθεσία συνάγεται ότι απαγορεύεται η κατασκευή του χωρίς να υπολογίζεται στον συντελεστή.

Στην απόφαση υπήρξε μειοψηφία που δέχθηκε ότι δεν αποκλείεται η κατασκευή β υπογείου, αν το προβλέπουν οι πολεοδομικές ρυθμίσεις μιας περιοχής, με την επισήμανση ότι έτσι διευκολύνεται και η κατασκευή υπόγειων γκαράζ, που αποτελεί στόχο του νομοθέτη.

ΑΚΥΡΩΘΗΚΕ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΔΙΩΡΟΦΗ ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗ ΡΟΔΟΠΟΛΗ ΑΤΤΙΚΗΣ

Το ΣτΕ ακύρωσε την οικοδομική άδεια για το α' υπόγειο διώροφης μονοκατοικίας στη Ροδόπολη Αττικής. Από τα 310 τ.μ. του α' υπογείου προσμετρήθηκαν μόνο τα 112 τ.μ. στον συντελεστή, γιατί λόγω του επικλινούς εδάφους αποτελούσαν την κύρια πρόσβαση στην οικοδομή.

Ωστόσο δεν βεβαιωνόταν ο πλήρης λειτουργικός αποκλεισμός του υπόλοιπου χώρου (αποθήκες, λεβητοστάσιο κ.λπ.) με τοίχο από οπλισμένο σκυρόδεμα.Για το β' υπόγειο 367 τ.μ. (γκαράζ) η πλειοψηφία του τμήματος έκρινε άκυρη την άδεια, γιατί απαγορεύεται η κατασκευή χωρίς να υπολογιστεί στον συντελεστή.

Σε κάθε περίπτωση το τμήμα δέχθηκε ομόφωνα ότι η πολεοδομική νομοθεσία δεν επιτρέπει β' υπόγειο στην περιοχή της Ροδόπολης. Λόγω όμως των ευρύτερων συνεπειών σε όλη την χώρα παρέπεμψε στην Ολομέλεια την προσφυγή που υπέβαλε περιβαλλοντικός σύλλογος του Διόνυσου.

Πηγή: Εθνος