ΕΝΑΕ: Παρατηρήσεις επί του κειμένου δημόσιας Διαβούλευσης για το πρόγραμμα Καλλικράτης.

Στα 12ο και 13ο Τακτικά Συνέδριά της (Δράμα, 6-7-8 Δεκεμβρίου 2007 και Θεσσαλονίκη 18-19 Φεβρουαρίου 2009, αντιστοίχως) καθώς και στο Έκτακτο Συνέδριο που διεξήχθη στην Αθήνα (15-16 Μαΐου 2008) με θέμα τη Διοικητική Μεταρρύθμιση, η ‘Ενωση Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος, διεξήγαγε ένα ανοικτό διάλογο μεταξύ των ανθρώπων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, με στόχο τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης πρότασης σχετικά με τη νέα διοικητική δομή του Κράτους και τη θέση της δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται.

Στα εν λόγω Συνέδρια, η ΕΝΑΕ αποφάσισε την ..........

διατύπωση γενικών αρχών που αφορούν τη Διοικητική Μεταρρύθμιση του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης, το περιεχόμενο των βαθμών της Αυτοδιοίκησης, την πολιτική και διοικητική οργάνωση των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων, τις αρμοδιότητες του νέου θεσμού και την αναγκαία φορολογική μεταρρύθμιση και τους πόρους που θα συνοδεύουν τη δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση.

Με βάση τις παραπάνω αποφάσεις που αποτελούν το δεσμευτικό και κατευθυντήριο πλαίσιο των θέσεων της Δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης για όσες προτάσεις νομοθετικής πρωτοβουλίας αφορούν τη Διοικητική Μεταρρύθμιση αλλά και κάποιες πρώτες προσεγγίσεις που έγιναν επί του θέματος στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου μας, της 13ης Ιανουαρίου 2010, διατυπώνουμε τις ακόλουθες απόψεις μας επί της Αρχής Νομοθετικής Πρωτοβουλίας «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», επιφυλασσόμενοι ρητά να επανέλθουμε με αναλυτικές προτάσεις.

Α. Κατ’ αρχήν θεωρούμε θετική και επικροτούμε την έναρξη νομοθετικής πρωτοβουλίας για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση στη χώρα μας, που αποτελεί άλλωστε πάγια θέση των παραπάνω συνεδρίων μας.

Β. Κατά δεύτερο λόγο καταθέτουμε τις ακόλουθες απόψεις και προτάσεις μας οι οποίες ευρίσκονται εντός του δεσμευτικού πλαισίου των αποφάσεων των Συνεδρίων μας.
Οι απόψεις και προτάσεις τις οποίες εξάγουμε προκύπτουν κατόπιν ενδελεχούς μελέτης και ανάλυσης του κειμένου δημόσιας διαβούλευσης. Με έκπληξη δε παρατηρούμε ότι ελλείπουν παντελώς ή πλημμελώς αναφέρονται ή κατά την άποψή μας κινούνται σε εσφαλμένη κατεύθυνση.

Φρονούμε δε ότι σε καμία απολύτως περίπτωση δεν μπορούμε να προχωρήσουμε εάν δεν τηρηθούν οι απαραίτητες προϋποθέσεις που έχουν τεθεί και στη συζήτηση που έγινε στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΝΑΕ, της 13ης Ιανουαρίου 2010, παρουσία του Υπουργού Εσωτερικών.

Οι προϋποθέσεις αυτές και είναι εκ των ων ουκ άνευ για την επιτυχία της επιβεβλημένης Διοικητικής Μεταρρύθμισης.

Σε αυτό το ζήτημα είμαστε απολύτως ανυποχώρητοι διότι πιστεύουμε στην αναγκαιότητα τήρησης των παρακάτω προϋποθέσεων, ως όρου στοιχειώδους επιτυχίας του εγχειρήματος.

1. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

Το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» εξαντλείται στη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Δεν αγγίζει –ούτε καν προσεγγίζει- το Κεντρικό Κράτος το οποίο παραμένει υπερσυγκεντρωτικό, με απηρχαιωμένες και γραφειοκρατικές δομές, με ανέπαφο το σύστημα εξουσιών και αρμοδιοτήτων του.

Τα παραπάνω βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με τις πάγιες θέσεις της ΕΝΑΕ, που υποστηρίζουν τα εξής:

Η Διοικητική Μεταρρύθμιση δεν αφορά μόνο στην Αυτοδιοίκηση. Οφείλει να είναι ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο διοικητικής ανασυγκρότησης της χώρας που θα διαπερνά κάθετα και οριζόντια όλα τα επίπεδα της διοίκησης, κεντρικής και περιφερειακής.
Θα καθορίζει με σαφήνεια και σύγχρονο πνεύμα τη θέση και το ρόλο όλων των βαθμίδων της Αυτοδιοίκησης στο γενικότερο διοικητικό σύστημα και θα υπακούει στις αρχές της επικουρικότητας, της αποκέντρωσης των εξουσιών του κεντρικού Κράτους προς την Αυτοδιοίκηση, του περιορισμού της γραφειοκρατίας και της συνεχούς προσαρμοστικότητας στις ραγδαίες μεταβολές που επισυμβαίνουν διεθνώς και έχουν άμεση αντανάκλαση στη χώρα...
Διοικητική Μεταρρύθμιση σημαίνει πλήρης ανατροπή της κατεστημένης δομής με ριζικό και δημοκρατικό μετασχηματισμό που αφορά όλο το Κράτος. Ο όρος «Διοικητική Μεταρρύθμιση» αναφέρεται στη ριζική αλλαγή των δομών του Κράτους και στην αναδιάταξη της Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού.*

2. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ – TΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ Ν.Α.

Η αρχή νομοθετικής πρωτοβουλίας παραλείπει έναν απαρέγκλιτο όρο για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση. Την ταυτόχρονη Φορολογική Μεταρρύθμιση με σκοπό τους σταθερούς, μόνιμους και δυναμικούς πόρους για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση. Ξεκάθαρο είναι ότι αυτό γίνεται χωρίς την περαιτέρω φορολογική επιβάρυνση της κοινωνίας, με απλή αναδιανομή – ανακατανομή των υφισταμένων φορολογικών εσόδων.

‘Όπως προκύπτει από την μελέτη του ΙΤΑ με θέμα: «Η θωράκιση της Αιρετής Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης με Φορολογικούς Πόρους» (Αθήνα, 2008) οι φόροι που μπορούν να μεταφερθούν από το ελληνικό κεντρικό κράτος προς την αιρετή Π.Α. είναι: 1) ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων (ΦΕΦ&ΝΠ), 2) ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) και 3) το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων.
Συγκεκριμένα: Οι φορολογικοί πόροι που μπορούν να μεταφερθούν, κατά την παραπάνω μελέτη, περιλαμβάνουν:
«Α. Ποσοστό 15% από τα φορολογικά έσοδα των ΦΕΦ&ΝΠ και το ΦΠΑ. Τα φορολογικά αυτά έσοδα θα χρηματοδοτούν το καλάθι των ΚΑΠ. Ο συνδυασμός τους κρίνεται απαραίτητος, ώστε να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια σταθερή και απρόσκοπτη χρηματοδότηση της ΠΑ. Οι ΚΑΠ της ΠΑ πρέπει να έχουν χαρακτήρα γενικής επιχορήγησης και να μην κατευθύνονται σε ειδικούς στόχους. Θα μπορούσαν να κατανέμονται στις περιφέρειες με ένα σύστημα κατανομής, το οποίο θα συνδύαζε τις «ανάγκες» των περιφερειών με την εξισορρόπηση ή καλύτερα την άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων.
Β. Η συμμετοχή στο Ενιαίο Τέλος Ακινήτων …».

Η θέση της ΕΝΑΕ έχει ως εξής:

Η Διοικητική Μεταρρύθμιση πρέπει να οδηγεί στη μετεξέλιξη της σημερινής Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης σε Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση με σκοπό τη δημιουργία ισχυρών Περιφερειακών σχημάτων και δομών, με διευρυμένες αρμοδιότητες και σταθερούς πόρους μέσα από γενική φορολογική μεταρρύθμιση.

Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει σταθερούς και μόνιμους πόρους που θα θεσμοθετηθούν στο πλαίσιο μιας φορολογικής μεταρρύθμισης και οι οποίοι θα αντιστοιχούν στο κόστος της άσκησης του εύρους των αρμοδιοτήτων και δεν θα επιβαρύνουν με νέους φόρους τους πολίτες.*

Προτείνουμε ως πόρους της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης:

I. Ποσοστό 15% από τα έσοδα του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων (ΦΕΦ&ΝΠ).
II. Ποσοστό 15% από τα έσοδα του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ).
III. Ποσοστό επί του Ενιαίου Τέλους Ακινήτων ή του όποιου -υπό θέσπιση- φόρου αφορά την ακίνητη περιουσία (για παράδειγμα επί του συζητουμένου Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας).
IV. Καθορισμό νέου ΚΑΠ με το όνομα «Πόρος Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας», οριζόμενος στο 30% του φόρου καπνού.
V. Απόδοση στις Π.Α., εξ ολοκλήρου (100%) όλων των προστίμων, που επιβάλλονται από τις υπηρεσίες τους.
VI. Καθορισμό «Πόρου Ποιότητας Ζωής» σε ποσοστό 1,5 % από την ισχύουσα Φορολογία Εισοδήματος (πλέον του προαναφερθέντος ποσοστού 15%) για δράσεις, που θα σχετίζονται αποκλειστικά με την προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
VII. Περιέλευση των πόρων :
1. Του 10% του φόρου μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ).
2. Του 4,5% επί των τελών ταξινόμησης στα επιβατικά αυτοκίνητα, φορτηγά και λεωφορεία ιδιωτικής χρήσης και δημοσίας χρήσης που κυκλοφορούν για πρώτη φορά στη Ελλάδα.
3. Του συνόλου των αποδιδόμενων στο Δημόσιο τελών διενέργειας Τεχνικών Ελέγχων Οχημάτων.

VII. Θέσπιση Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος.

• Τέλος, μέχρι το πέρας της τρέχουσας νομαρχιακής περιόδου, να θεσπιστεί διά νόμου και να καταβληθεί το σύνολο των οικονομικών εκκρεμοτήτων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, ενώ τυχόν εκκρεμότητες που θα ανακύψουν μετά το πέρας της θητείας μας (31.12.2010) και αφορούν αυτή τη χρονική περίοδο να αναληφθούν πλήρως και πληρωθούν από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εγκαταληφθεί η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση με βάρη που θα μεταφέρει ο νέος θεσμός.

3. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ – ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΔΟΜΩΝ

To Πρόγραμμα δημιουργεί σοβαρότατες αμφιβολίες ως προς το εύρος των αρμοδιοτήτων που θα αναλάβουν να ασκήσουν οι Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις.
Είναι σαφές και αποδεικνύεται από το κείμενο νομοθετικής πρωτοβουλίας, ότι μικρό μόνο μέρος των αρμοδιοτήτων που ασκεί σήμερα η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση θα περιέλθει στο νέο θεσμό, αφού όπως ρητά αναφέρεται σε αυτό, οι σημαντικότερες εξ αυτών μαζί με το στελεχιακό δυναμικό και τους πόρους που τους αναλογούν θα οδεύσουν προς τους ισχυρούς Δήμους.
(Βλ. σελ. 23 του Προγράμματος «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ: «Δήμοι … έτοιμοι να υποδεχθούν διευρυμένες αρμοδιότητες ιδίως από τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις στους τομείς λ.χ. της παιδείας, της υγείας, της απασχόλησης, του περιβάλλοντος, των μεταφορών…» καθώς και σελ. 25 και 26: «… οι νέοι και ισχυροί δήμοι αναλαμβάνουν νέες αρμοδιότητες, μαζί με τους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους που προέρχονται από την καταργούμενη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, όπως: • η πρόνοια και η προστασία της δημόσιας υγείας,• η ανέγερση σχολικών κτιρίων,• η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού,• η ένταξη των μεταναστών, • οι πολεοδομικές εφαρμογές, • ο υγειονομικός έλεγχος,• η προστασία της παιδικής και της τρίτης ηλικίας,• οι λαϊκές αγορές, • οι αδειοδοτήσεις και ο έλεγχος πολλών τοπικών, οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων,• η πολιτική προστασίας, με την ένταξη των δήμων στον εθνικό σχεδιασμό με συγκεκριμένο ρόλο και αρμοδιότητες…»)

• Η ανάληψη, από τους ισχυρούς δήμους, των νέων αρμοδιοτήτων, μαζί με τους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους που προέρχονται από την «καταργούμενη» νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, θα οδεύσει σε πλήρη κατάργηση της Νομαρχίας ως πολιτικού και διοικητικού κέντρου όπως και ως κέντρου εξυπηρέτησης του πολίτη. Η καταργούμενη Ν.Α. δεν θα στερείται απλώς «πολιτικής υπόστασης» αλλά θα παύσει να διαθέτει και «διοικητική υπόσταση».

‘Αλλες αρμοδιότητες θα έχουν τη μορφή προσδοκίας για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση αφού κατά το Πρόγραμμα θα περιέλθουν σταδιακά στους δευτεροβάθμιους ΟΤΑ (βλ. σελ. 14 Προγράμματος «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» «…σταδιακά εκείνες τις αρμοδιότητες που ασκούνται σήμερα από την κρατική περιφέρεια, με εξαίρεση εκείνες οι οποίες πρέπει να παραμείνουν στα αποκεντρωμένα όργανα του κράτους χάριν της ενότητας της κρατικής πολιτικής σε ολόκληρη την επικράτεια, όπως τα θέματα χωροταξίας – πολεοδομίας, προστασίας του περιβάλλοντος και δασικής πολιτικής ή μεταναστευτικής πολιτικής...) και θα επαφίενται στη βούληση του Κράτους και στις παρακλήσεις των αιρετών ενώ παράλληλα θα αλληλεπικαλύπτονται από τις αντίστοιχες αρμοδιότητες των Γενικών Διοικήσεων (βλ. Σελ. 41 Προγράμματος «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»: «…Στις αρμοδιότητες των Γενικών Διοικήσεων : ανήκουν οι γενικές κρατικές υποθέσεις, οι οποίες ασκούνταν μέχρι σήμερα από τις Διοικητικές Περιφέρειες και λόγω της φύσης τους ή για συνταγματικούς λόγους δεν μπορεί να μεταφερθούν στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση και παραμένουν στην κρατική διοίκηση, π.χ. χωροταξία – πολεοδομία, περιβαλλοντική πολιτική, δασική πολιτική ή μεταναστευτική πολιτική,..» αλλά και των νέων ισχυρών Δήμων (αρμοδιότητες της παιδείας, της υγείας, της απασχόλησης, του περιβάλλοντος, των μεταφορών κλπ.).

Οι Γενικές Διοικήσεις σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να προσδιορίζουν αποκεντρωμένες κρατικές οντότητες χωρίς καθορισμένο εξ αρχής σαφή ρόλο, φιλοσοφία ύπαρξης και συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Διαβάζουμε στο Πρόγραμμα ότι «…στις αρμοδιότητες των Γενικών Διοικήσεων ... ανήκουν … η χωροταξία – πολεοδομία, περιβαλλοντική πολιτική, δασική πολιτική ή μεταναστευτική πολιτική…». Η αναφορά, στο ίδιο κείμενο, των περισσοτέρων από αυτές ως αρμοδιοτήτων τόσο των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων όσο και των Δήμων εύλογα μας δημιουργεί την υπόνοια ότι υποκρύπτονται σκοπιμότητες.

Επίσης, καμία δε από τις αφαιρεθείσες (από τις Ν.Α.) κατά καιρούς αρμοδιότητες δεν επιστρέφει στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.

Η θέση μας, διαφοροποιούμενη από το Πρόγραμμα, έχει ως εξής:

Στο νέο Διοικητικό σχήμα πρέπει να επανακαθοριστεί το σύνολο των αρμοδιοτήτων και να κατανεμηθεί μεταξύ Κράτους και επιπέδων Αυτοδιοίκησης.
Το κεντρικό κράτος περιορίζεται σε ρόλο επιτελικό.
Κατά το πρώτο μεταβατικό στάδιο του νέου θεσμού επιστρέφουν όσες αρμοδιότητες αφαιρέθηκαν από τις Νομαρχίες και μεταβιβάζονται όσες αρμοδιότητες ασκούνται σήμερα από την Κρατική Περιφέρεια και από αποκεντρωμένες Κρατικές Υπηρεσίες και των οποίων η μεταβίβαση δε προσκρούει στο Σύνταγμα.
Ειδικότερα οι νέες ισχυρές αυτοδιοικητικές μονάδες :
θα πρέπει να έχουν ευρύτατο πεδίο αρμοδιοτήτων, νομοθετικά κατοχυρωμένων, στους άξονες της περιφερειακής ανάπτυξης, του χωροταξικού σχεδιασμού, του περιβάλλοντος, της κοινωνικής προστασίας, των μεταφορών, της πολιτικής προστασίας, της δημόσιας υγείας, της παιδείας, του εμπορίου, του τουρισμού και της πρωτογενούς παραγωγής.*

Πλέον των ανωτέρω:

Α) Αρνούμεθα την κατάργηση της Νομαρχίας ως διοικητικού και φυσικά ως κέντρου εξυπηρέτησης του πολίτη.

Β) Προτείνουμε την κατάργηση οργανισμών και καθετοποιημένων κρατικών δομών (ΟΣΚ, ΟΑΕΔ, ΣΕΠΕ κλπ) και περιέλευση των αρμοδιοτήτων τους στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.

Γ) Ζητάμε να προσδιοριστούν εξ αρχής, με σαφήνεια και πληρότητα, ο ρόλος, η φιλοσοφία ύπαρξης και οι αρμοδιότητες των Γενικών Διοικήσεων.

4. ΚΩΔΙΚΑΣ Π.Α. - ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ –ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

Το Πρόγραμμα «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» δημιουργεί μία σειρά μονοπρόσωπων και συλλογικών οργάνων στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, όπως: Αντιπεριφερειάρχες θεματικούς και τοπικούς, Εκτελεστική Επιτροπή, Περιφερειακή Επιτροπή, Συμβούλιο Διαβούλευσης Περιφέρειας, Περιφερειακό Συνήγορο για τον Πολίτη και την Επιχείρηση, των οποίων οι ασαφείς και αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες καθώς και οι λειτουργικές πολυπλοκότητες και δυσκαμψίες μπορούν να οδηγήσουν σε εσωστρέφεια, ανυπέρβλητα γραφειοκρατικά προβλήματα, αδυναμία λήψης και υλοποίησης αποφάσεων.

Η θέση μας επ’ αυτών:

Απαιτείται η θέσπιση αμέσως με την ψήφιση του νόμου για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση:

1. Κώδικα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης (με αναγκαίο λεπτομερειακό περιεχόμενο: Σύσταση – Σκοπός – Αρμοδιότητες Π.Α./ Όργανα – Εκλογή τους/ Εκλογικό Σύστημα/ Αρμοδιότητες και λειτουργία Οργάνων/Εποπτεία πράξεων /Ευθύνες Οργάνων/ Νομικά Πρόσωπα-Επιχειρήσεις /’Εσοδα – Οικονομική Διοίκηση και Διαχείρηση /Περιουσία /’Εργα-Προμήθειες / Οργάνωση Υπηρεσιών / Σύσταση Νομικού Προσώπου για την οργανωμένη συνεργασία, προαγωγή και εκπροσώπηση των Π.Α. κλπ)


2. Κανονισμών Λειτουργίας Συλλογικών Οργάνων (με αναγκαίο λεπτομερειακό περιεχόμενο: σύγκληση, λειτουργία, δικαίωμα και χρόνος ομιλίας αγορητών, απαρτία και λήψη αποφάσεων, τήρηση πρακτικών, υποχρεώσεις μελών, τήρηση συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων λήψης αποφάσεων κλπ)

3. Προτύπου Οργανισμού Εσωτερικής Οργάνωσης και Λειτουργίας Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης (με αναγκαίο λεπτομερειακό περιεχόμενο: υπηρεσιακές μονάδες, διάρθρωση σε οργανικές μονάδες, τίτλος, αρμοδιότητες και έδρα κάθε μονάδας, οργανικές θέσεις προσωπικού κατά κατηγορίες, κλάδους, ειδικότητες και βαθμούς, θέσεις ειδικού επιστημονικού προσωπικού κλπ).

Με έκπληξη παρατηρούμε ότι για όλα τα ανωτέρω ουδεμία αναφορά γίνεται στο σχέδιο «Καλλικράτης». Διαφωνούμε ριζικά και φυσικά δεν διανοούμεθα ότι δεν θα υπάρξουν οι βασικοί και απαραίτητα συνοδευτικοί άξονες των παραπάνω θεμάτων στα αρχικά κείμενα διαβούλευσης με το απαραίτητο θεμελιακό περιεχόμενο.

5. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

Πρωτοφανής, η έλλειψη για ένα τόσο φιλόδοξο σχέδιο, σε μέγεθος, δυσκολία, προβλεπόμενη πολυπλοκότητα των οργάνων και της λειτουργίας τους, Επιχειρησιακού Σχεδίου Εφαρμογής.

Τα ζητήματα των υποδομών (κτήρια και εξοπλισμός), της στελέχωσης (εξειδικευμένο και επαρκές προσωπικό) και της λειτουργίας της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης δεν αντιμετωπίζονται.

Την 1η Ιανουαρίου 2011, οι νεοεκλεγείσες Περιφερειακές Αρχές πρέπει να διαθέτουν πληρέστατες υποδομές (γραφεία και σύγχρονα ηλεκτρονικά και λοιπά τεχνικά μέσα) απαραίτητες για την εγκατάσταση και την άμεση λειτουργία του συνόλου των αναφερομένων στο Πρόγραμμα «Καλλικράτης», οργάνων σε συνδυασμό με το αναγκαίο στελεχειακό δυναμικό (επιστημονικό και λοιπό προσωπικό), προκειμένου να μπορούν να λειτουργήσουν άμεσα και αποτελεσματικά.

Στην αντίθετη περίπτωση θα καταναλωθεί μεγάλος χρόνος που θα φέρει πίσω την εφαρμογή του Προγράμματος, θα προξενήσει προβλήματα στη λειτουργία του κράτους και στην εξυπηρέτηση του πολίτη, αναπόφευκτες τριβές και απογοήτευση στην κοινωνία, με αποτελέσματα μη ευχάριστα. Η εμπειρία της μετάβασης στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση –με καλύτερες βάσεις και οργάνωση και με χαμηλότερους στόχους- επιβάλλει την δίχως άλλο κάλυψη της απαράδεκτης αυτής έλλειψης.

Γι’ αυτό το λόγο απαιτούνται: Μελέτη – Σχεδιασμός – Υλοποίηση Προγραμμάτων καθώς και αναγκαίοι οικονομικοί πόροι.

Προτείνουμε τη συγκρότηση ενός πλήρους και λεπτομερούς Επιχειρησιακού Σχεδίου Εφαρμογής που θα λύνει όλα τα προβλήματα μετάβασης στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, το αργότερο μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του τρέχ. έτους.

6. ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΥΣ – ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Περαιτέρω, αντικείμενο διαβούλευσης πρέπει να αποτελέσουν τα εξής:

1) Οι σχέσεις Αυτοδιοίκησης και Κράτους (Γενικών Διοικήσεων):
α) Να ξεκαθαριστεί από το νομοθετικό πλαίσιο ότι οι ΟΤΑ και Γενικές Διοικήσεις ακολουθούν παράλληλους δρόμους – δεν έχουν σχέσεις εξάρτησης και εποπτείας.
β) Να υπάρξει αναλυτική και πλήρης περιοριστική καταγραφή των αρμοδιοτήτων των Γενικών Διοικήσεων έτσι ώστε να μην αποτελούν εμπόδιο στη λειτουργία των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων.

2) Η μεταβίβαση στις Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις κρατικών αρμοδιοτήτων κατ’ άρθρο 102 παρ. 1 του Συντάγματος (“Με νόμο μπορεί να ανατίθεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης η άσκηση αρμοδιοτήτων που συνιστούν αποστολή του Κράτους») με στόχο τη συρρίκνωση των αποκεντρωμένων δομών του Κράτους (Γενικών Διοικήσεων) στο ελάχιστα απαιτούμενο σημείο.

Πάγια θέση της ΕΝΑΕ:

Η Περιφερειακή Κρατική Διοίκηση παραμένει σε μια μεταβατική φάση προετοιμασίας και καταργείται με την επόμενη συνταγματική αναθεώρηση όταν πραγματοποιηθεί.

7. ΕΣΠΑ

Ζητάμε: Η διαχείριση του ΕΣΠΑ 2007-2013 να περάσει στις νέες Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις και να εξεταστούν από κοινού με την κεντρική εξουσία οι τρόποι υπέρβασης των δυσκολιών που απορρέουν από το γεγονός ότι έχει ξεκινήσει η διαδικασία υλοποίησης του ΕΣΠΑ 2007-2013 από τις κρατικές Περιφέρειες.

8. ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Π.Α.

Για την εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων απαιτείται να επιλυθούν τα ακόλουθα θέματα:
1. Οι Π.Α. να στελεχωθούν με εξειδικευμένο και επαρκές προσωπικό με αποδοχές ελκυστικές για στο νέο θεσμό.
2. Να αρχίσουν άμεσα οι διαδικασίες πρόσληψης με στόχο την έγκαιρη στελέχωση των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων μέχρι την 01.01.2011.
3. Να καταργηθούν οι μισθοί πολλαπλών ταχυτήτων μέσω επιδοματικών πολιτικών στο δημόσιο τομέα.
4. Να καταρτιστεί και εφαρμοστεί άμεσα και ενιαίο μισθολόγιο σε Δημόσιο και ΟΤΑ.
5. Να θεσμοθετηθεί Κώδικας Υπαλλήλων ΟΤΑ.

Θεωρούμε ότι το κεφάλαιο του στελεχιακού δυναμικού στο δεύτερο βαθμό της Αυτοδιοίκησης είναι ο βασικότερος όρος για την επιτυχία του εγχειρήματος. Γι’ αυτό το λόγο είναι αδήριτη ανάγκη να υπάρξει ξεκάθαρο θεσμικό πλαίσιο που θα πληροφορεί και θα κατοχυρώνει πλήρως τους υπαλλήλους που θα πλαισιώσουν το θεσμό, στην έναρξη της εφαρμογής του και θα είναι ελκυστικό σε στελέχη υψηλών προσόντων. Δεν είναι κατανοητό να μην υπάρχει στο κείμενο, ιδιαίτερα στην περίπτωση του προσωπικού που θα προέλθει από μετατάξεις από την Περιφέρεια, την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, τους Δήμους και άλλους Δημόσιους Φορείς συγκεκριμένο πλαίσιο υπηρεσιακής εξέλιξης και μισθολογίου.

Θεωρούμε ότι για να πετύχει το φιλόδοξο εγχείρημα απαιτείται να τηρηθούν απαρέγκλιτα όλες οι παραπάνω προϋποθέσεις διότι αλλιώς θα οδηγηθούμε σε καταστάσεις δυσάρεστες που θα περιπλέξουν τα πράγματα. Γι΄αυτό δεν διαπραγματευόμαστε την μη τήρηση των παραπάνω αρχών.


Ο Πρόεδρος

Δημήτρης Δράκος


*Σημ.: Με τους πλάγιους χαρακτήρες, αποφάσεις των Συνεδρίων της ΕΝΑΕ.