Στα 5 δισ. ευρώ το κόστος του Καποδίστριας 2

Περίπου 5 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι απαιτεί η νέα αρχιτεκτονική στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που προωθεί η κυβέρνηση (Καποδίστριας-2), για τον σχεδιασμό της οποίας συγκροτήθηκε ήδη επιστημονική επιτροπή με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών κ. Γ. Ραγκούση.
Η κοστολόγηση του εγχειρήματος «συνοδεύει» τη σχετική μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ) που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος (ΚΕΔΚΕ) και η οποία, σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών, θα αποτελέσει τη βάση του σχεδιασμού. Επιστημονικοί συνεργάτες του ΙΤΑ συγκροτούν εξάλλου και την επιστημονική επιτροπή...

που συστάθηκε στο υπουργείο.
Οι μελετητές προτείνουν στην ουσία ένα ειδικό, οικονομικό πρόγραμμα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που θα προετοιμάσει τους δήμους να εισέλθουν σε νέο καθεστώς λειτουργίας ως μεγαλύτερες, ισχυρότερες και οικονομικά βιώσιμες διοικητικές μονάδες αλλά και για τη φάση της υλοποίησης των αλλαγών. Το συνολικό κόστος εκτιμήθηκε σε 4,8 δισ. ευρώ.
Ως πηγή χρηματοδότησης προτείνονται τόσο Κοινοτικοί όσο και εθνικοί πόροι, ενώ ο νέος χάρτης των δήμων συνοδεύεται επιπλέον με φορολογική αποκέντρωση, που αποτελεί πάγιο αίτημα των αιρετών προς την κεντρική εξουσία προκειμένου να προσεγγίσουν τα ευρωπαϊκά δεδομένα της οικονομικής αυτοτέλειας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ). Σύμφωνα με τη μελέτη, οι νέοι ΟΤΑ, διαθέτοντας τους κατάλληλους υποστηρικτικούς μηχανισμούς, θα είναι σε θέση να αξιοποιούν τα οφέλη από τη φορολογική αποκέντρωση. Σε πρώτο επίπεδο με τις οργανωμένες υπηρεσίες ο νέος ΟΤΑ θα μπορεί να ελέγχει αποτελεσματικότερα τη διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης των τοπικών φορολογικών του εσόδων. Η βεβαίωση των τοπικών φορολογικών εσόδων μπορεί να γίνεται με τη χρησιμοποίηση του κεντρικού μηχανισμού, η είσπραξη με τη χρήση του τραπεζικού συστήματος, ενώ ο έλεγχος θα επιτυγχάνεται με τη δημιουργία διαδημοτικών δομών που θα στελεχωθούν από ήδη υπηρετούντες στις ταμειακές υπηρεσίες των ΟΤΑ. Σε μέσο-μακροπρόθεσμο επίπεδο, οι νέοι ισχυροί ΟΤΑ θα μπορέσουν να δημιουργήσουν δικούς τους εισπρακτικούς μηχανισμούς.


Τι προβλέπει η φορολογική αποκέντρωση
Η φορολογική αποκέντρωση αποβλέπει κυρίως στα ακόλουθα: Μεταφορά φορολογικών πόρων από την κεντρική διοίκηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΤΑ). Στους φόρους αυτούς η ΤΑ θα παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της φορολογικής βάσης. Για τον λόγο αυτό υπάρχουν μεσοπρόθεσμες προτάσεις - λύσεις, όπως η δημιουργία ΦΑΠ που θα ενσωματώσει όλους τους σημερινούς φόρους που βαρύνουν την ακίνητη περιουσία.
Σύμφωνα με τη μελέτη, μέρος ή το σύνολο των εσόδων των φόρων που θα μπορούσαν να μεταφερθούν στην ΤΑ είναι: Φόρος εισοδήματος από οικοδομές, μαζί με το χαρτόσημο στα μισθώματα των ακινήτων. ΦΠΑ στις νεόδμητες κατοικίες. Ενιαίο Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (σ.σ. φόρος περιουσίας σήμερα σε ισχύ). ΦΠΑ. Το ειδικό πρόγραμμα του ΥΠΕΧΩΔΕ (ΕΤΕΡΠΣ). Με την εφαρμογή της φορολογικής αποκέντρωσης, οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ), οι πόροι δηλαδή της ΤΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό θα αλλάξουν αντικείμενο. Προτείνεται ειδικότερα η αλλαγή της χρηματοδότησης των ΚΑΠ με: α) Εισαγωγή στο καλάθι των ΚΑΠ και παράλληλη συμμετοχή με 10% του ΦΑΠ. β) Συμμετοχή της ΤΑ στα φορολογικά έσοδα παρελθόντων ετών και γ) Αναδιάρθρωση των ΚΑΠ με περιορισμό των ειδικών επιχορηγήσεων και συγχρηματοδότηση του Προγράμματος «Θησέας» 50-50 με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
..........................................

Για να ανταποκριθούν οι ΟΤΑ, σύμφωνα με τη μελέτη, πρέπει να διαθέτουν υποχρεωτικά και μεταξύ άλλων τις παρακάτω υπηρεσίες:
ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ
Απαραίτητη προϋπόθεση για τους νέους ΟΤΑ είναι η εισαγωγή συστηματικών διαδικασιών σχεδιασμού, προγραμματισμού, παρακολούθησης και αξιολόγησης της λειτουργίας και των επενδύσεών τους και η δημιουργία στο εσωτερικό τους ανάλογων δομών.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
Η ολοκληρωμένη οικονομική διαχείριση στους νέους ΟΤΑ προτείνεται να περιλαμβάνει: Ολοκληρωμένο ετήσιο οικονομικό και ταμειακό προγραμματισμό. Εφαρμογή των κανόνων στην οικονομική διοίκηση και τη λογιστική των ΟΤΑ. Ικανούς μηχανισμούς είσπραξης (ταμειακή υπηρεσία). Εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων στην οικονομική διοίκηση και διαχείριση των οργανισμών (εφαρμογή της διπλογραφικής μεθόδου, γενικής λογιστικής, προσδιορισμό του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών κ.λπ.). Ολοκληρωμένο πληροφοριακό οικονομικό διαχειριστικό σύστημα.
ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
Στη μελέτη γίνεται λόγος για οργανωμένη μονάδα με αντικείμενο τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων που θα περιλαμβάνει: Σχεδιασμό και ωρίμανση έργων. Παρακολούθηση και πιστοποίηση φυσικού αντικειμένου. Εισαγωγή σύγχρονων μεθόδων και εργαλείων διοίκησης έργων (project management). Πιστοποίηση κατά το πρότυπο διαχείρισης έργων του ΕΛΟΤ. Ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης έργων.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
Τους πόρους της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης που σχεδιάζεται να αντικαταστήσει τη σημερινή δευτεροβάθμια, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, με σαφώς λιγότερες μονάδες από τις 13 κρατικές Περιφέρειες, αφορά δεύτερη μελέτη του ΙΤΑ, η οποία είχε εκπονηθεί για λογαριασμό της Ενωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος (ΕΝΑΕ).
Για την οικονομική θωράκιση των σχεδιαζόμενων Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων το Ινστιτούτο αναζήτησε, μελέτησε και προτείνει με βάση και τη διεθνή εμπειρία τους πόρους που θα μπορούσε ο νέος θεσμός να αποκτήσει. Για τις αρμοδιότητες, οι μελετητές είναι απολύτως ξεκάθαροι: Ανάπτυξη, που αφορά μάλιστα το ολοκληρωμένο σύστημα περιφερειακής ανάπτυξης. Αυτό σημαίνει ότι η αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα πρέπει να έχει σημαίνοντα ρόλο στον προγραμματισμό, στη διαχείριση, στην υλοποίηση και στον έλεγχο των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ), αλλά και σε αναπτυξιακά θέματα και θεσμούς. Τρεις είναι οι φόροι που η μελέτη προτείνει ως καταλληλότερους να μεταφερθούν από το κεντρικό κράτος στην αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση: Τον Φόρο Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων, τον ΦΠΑ και το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (σ.σ. φόρος περιουσίας σε ισχύ).
Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη του ΙΤΑ προτείνει να αποδίδεται στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση ποσοστό 15% από τα έσοδα του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων και τον ΦΠΑ, τα οποία και θα «γεμίζουν» το καλάθι των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων της. Ο συνδυασμός των δύο φόρων προτείνεται μάλιστα ως απαραίτητος προκειμένου «να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια, σταθερή και απρόσκοπτη χρηματοδότηση της αιρετής Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης». Οσο για το σύστημα κατανομής, υπογραμμίζεται ότι πρέπει να συνδυάζει τις «ανάγκες» των περιφερειών με την άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων.

Κέρδος