"Μοντέλο ΙΚΑ" στις ιατροφαρμακευτικές δαπάνες των Ταμείων

«Μοντέλο» ΙΚΑ στις ιατροφαρμακευτικές δαπάνες όλων των Ταμείων με κοινές παροχές προς όλους, με στόχο τον έλεγχο και τη μείωση των δαπανών επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Οι αλλαγές αυτές που περιέγραψε ο πρωθυπουργός δρομολογούνται με νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στο θερινό τμήμα της βουλής εντός του Καλοκαιριού και αφορούν στον διαχωρισμό των κλάδων υγείας από τα ταμεία και στην έκδοση ενιαίου κανονισμού παροχών.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ι» τα επικρατέστερα σενάρια για τους κλάδους υγείας είναι δύο:
1. Βασικός στόχος είναι να διαχωριστούν οι κλάδοι υγείας από τα ταμεία κύριας ασφάλισης και να δημιουργηθεί ενιαίος φορέας υγείας με κοινό κανονισμό παροχών (Παλιό σχέδιο του ...
πρώην υπουργού Υγείας του ΠΑΣΟΚ, Αλέκου Παπαδόπουλου). Πρόκειται για το πιο σκληρό σενάριο που θα επηρεάσει άμεσα το σύνολο των ασφαλισμένων. Σε μια τέτοια περίπτωση ουσιαστικά θα επεκταθεί το «μοντέλο» IKA (και μάλιστα προς το δυσμενέστερο), με ορατό τον κίνδυνο εξίσωσης προς τα κάτω των παροχών σε είδος και σε χρήμα.

Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να υπάρξουν περιορισμός των εξετάσεων που θα καλύπτουν στα Ταμεία, επιβολή πλαφόν στον αριθμό των εξετάσεων του κάθε ασφαλισμένου αλλά και εφαρμογή συστήματος σταδιακότητας στις διαγνωστικές εξετάσεις Μια τέτοια απόπειρα θεωρείται δεδομένο πως θα προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων και για τον σκοπό αυτό στο κυβερνητικό στρατόπεδο χαράσσεται και η «γραμμή άμυνας».

2. Θα υπάρξει ενιαίος κανονισμός παροχών για όσους κλάδους υγείας έχουν «μετακομίσει» μετά τις ενοποιήσεις στα νέα ταμεία (με βάση και τον νόμο Πετραλιά). Είναι χαρακτηριστικό ότι την περασμένη εβδομάδα εγκρίθηκε ο νέος κανονισμός για τον κλάδο υγείας του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Προσωπικού MME.

Με βάση το σενάριο αυτό θα δημιουργηθούν ουσιαστικά οκτώ μόλις κλάδοι υγείας: IKA, OΓA, OΠAΔ, OAEE, ETAA (ταμείο αυτοαπασχολουμένων), ETAΠ MME, TAYTEKΩ (ΔEKO και τράπεζες) και TEAΠAΣA (σώματα ασφαλείας). Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση εκτιμάται πως θα είναι απλά το πρώτο βήμα για την εφαρμογή σε δεύτερο χρόνο του ενιαίου κανονισμού παροχών για το σύνολο των ασφαλισμένων.

Για να περάσει ευκολότερα τις αλλαγές και να περιορίσει το πολιτικό κόστος, η κυβέρνηση θα προβάλει προς τα έξω την εικόνα του «νοικοκυρέματος» του συστήματος.

Είναι χαρακτηριστικό πως αυτή τη στιγμή το ένα τρίτο των δαπανών των κλάδων υγείας -δηλαδή τρία δισεκατομμύρια ευρώ- είναι αποτέλεσμα τεχνητής ζήτησης και δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ασφαλισμένων. H κατάργηση της λίστας φαρμάκων, η ανυπαρξία ελεγκτικών μηχανισμών, η στενή «συνεργασία» εταιρειών, γιατρών και φαρμακοποιών, η κατάργηση του ελέγχου των συνταγών, καθώς και η απουσία μηχανοργάνωσης σε πολλά Ταμεία αποτελούν μερικές μόνο από τις αιτίες για το σημερινό αδιέξοδο. Στους ασφαλιστικούς φορείς καταγράφονται ιστορίες καθημερινής τρέλας με χορήγηση φαρμάκων και ιατρικού υλικού σε... νεκρούς, δανεισμό βιβλιαρίων σε φίλους και γνωστούς, ακόμη και εμφάνιση εξετάσεων που δεν έγιναν ποτέ.

Ενδεικτικό της κρισιμότητας της κατάστασης είναι πως το έλλειμμα στον κλάδο υγείας του IKA είναι 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ, στον OΓA 900 εκατομμύρια, στον OΠAΔ 400 εκατομμύρια και στον OAEE περίπου 100 εκατομμύρια. Την ίδια στιγμή τα έξοδα τραβάνε την ανηφόρα και είναι χαρακτηριστικό πως από το 2005 έως και το 2008 η φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 65%. Να σημειωθεί ότι η «Ι», παρουσίασε στις 30 Μαΐου μελέτη της Αναλογιστικής αρχής σύμφωνα με την οποία οι δαπάνες υγείας αυξάνονται από το 2007 στο 2009 σε ποσοστό 100%.

Η αντίστοιχη αύξηση για την τετραετία 2002-06 ήταν σε ποσοστό 65%. Μεγαλύτερη ήταν η αύξηση στη φαρμακευτική δαπάνη, για την ίδια περίοδο (93%). Σύμφωνα με στελέχη των ταμείων το πρόβλημα «είναι ότι η κατάσταση επιδεινώνεται μήνα με το μήνα, χρόνο με το χρόνο. Είναι σαφές ότι δεν μιλάμε για αυξήσεις δαπανών οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες των πολιτών, των εργαζομένων, των συνταξιούχων. Μιλάμε για αυξήσεις δαπανών ως αποτέλεσμα προκλητής ζήτησης υπηρεσιών, αδυναμίας ελέγχου των Ταμείων κ.λ.π. που ουσιαστικά καλύπτουν τις ανάγκες των προμηθευτών».

Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο τετράμηνο του 2009, οι δαπάνες για φάρμακα είναι αυξημένες στα Ταμεία από 20% μέχρι και 45% περίπου.

Από τις βασικές αιτίες για τις μεγάλες αυξήσεις στις φαρμακευτικές δαπάνες, είναι η ανυπαρξία ολοκληρωμένης μηχανοργάνωσης για τον έλεγχο και παρακολούθηση των δαπανών, η κατάργηση της λίστας φαρμάκων και η κατάργηση του μέτρου θεώρησης των συνταγών.

Αντώνης Βασιλόπουλος