ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΥΑΙΣΘΗΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΣΑΣ.

Ο σύγχρονος ηλεκτρολογικός και ιδιαίτερα ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση του σημερινού επιπέδου ζωής.
Παράλληλα όμως μπορεί να είναι ευαίσθητος σε διαταραχές της ηλεκτρικής τάσης τροφοδότησης, οι διαταραχές της τάσης (στιγμιαίες διακοπές η διακυμάνσεις της τάσης κ.α.) μπορεί να προκαλούνται τόσο από το δημόσιο δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας όσο και, αρκετά συχνά, από την εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση σας η από γειτονική εγκατάσταση άλλου καταναλωτή.

Ένα μεγάλο πλήθος σύγχρονου ηλεκτρονικού .........

εξοπλισμού μπορεί να επηρεαστεί από τέτοιες διαταραχές της τάσης συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρονικών υπολογιστών, τηλεοράσεων, φούρνων μικροκυμάτων, τηλεφωνικών συσκευών κλπ.

Διαταραχές της ηλεκτρικής τάσης και αιτίες τους.

Όπως είναι σύνηθες σε όλα τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως, έτσι και στα δίκτυα της ΔΕΗ εμφανίζονται αναπόφευκτες διαταραχές της τάσης τόσο υπό συνθήκες κανονικής λειτουργίας όσο και κατά τη διάρκεια εκτάκτων συμβάντων.

Κάποιες από τις διαταραχές αυτές μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία του ευαίσθητου ηλεκτρονικού εξοπλισμού σας. Στα εναέρια δίκτυα διανομής η συχνότητα εμφάνισης των διαταραχών της τάσης είναι μεγαλύτερη λογω της έκθεσης των δικτύων αυτών στην επίδραση εξωγενών παραγόντων και δυσμενών καιρικών συνθηκών.

Η εμφάνιση διαταραχών τάσης μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες όπως π.χ.

Στην πτώση κεραυνού
Στην επίδραση ακραίων καιρικών φαινομένων (θύελλα πυκνή χιονόπτωση κ.α.)
Σε πουλιά η ζώα που προκαλούν βραχυκυκλώματα στα δίκτυα της ΔΕΗ
Στην πτώση στύλου εναέριου δικτύου της ΔΕΗ λογω πρόσκρουσης οχήματος πάνω του
Στην κοπή υπόγειου καλωδίου της ΔΕΗ από μηχάνημα εκσκαφών τρίτων
Στην κοπή αγωγού εναέριου δικτύου της ΔΕΗ λογω πτώσης δένδρου πάνω του.
Σε τυχαία αποκοπή του ουδέτερου αγωγού σε υπόγειο καλώδιο της ΔΕΗ, στο οποίο δεν είναι δυνατή η επιθεώρηση
Στην επαναφορά του ρεύματος κατά την επανηλεκτρηση του δικτύου μετά από διακοπή
Σε μεγάλες και συχνές μεταβολές των ηλεκτρικών καταναλώσεων της εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης σας η άλλων γειτονικών εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων άλλων καταναλωτων (π.χ. εκκίνηση/διακοπή λειτουργίας κινητήρων.)
Στη λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών άλλων καταναλωτων η και ακόμα και των δικών σας ηλεκτρικών συσκευών (π.χ. εμφάνιση συχνότητας πολλαπλάσιας της κανονικής συχνότητας των 50 Hz
Στη λειτουργία μονάδων διεσπαρμένης παραγωγής (π.χ. φωτοβολταικες, αιολικές)

Προστασία ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και συσκευών από διαταραχές της τάσης.

Πέρα από την ηλεκτρική τάση που σας παρέχει η ΔΕΗ για την απρόσκοπτη χρήση του ηλεκτρισμού είναι απαραίτητο η εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση σας να είναι κατασκευασμένη αλλά και να ελέγχεται στη συνέχεια από αδειούχους ηλεκτρολόγους εγκαταστάτες, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη σχετική νομοθεσία. Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζετε όταν αγοράζετε ηλεκτρολογικό εξοπλισμό, ότι οι κατασκευαστές ηλεκτρολογικού και ιδιαίτερα ηλεκτρονικού εξοπλισμού είναι υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται με τις ευρωπαϊκές οδηγίες, περί ηλεκτρικής συμβατότητας, κατά τον σχεδιασμό και κατά τις δοκιμές των προϊόντων τους.

Επιπρόσθετα σας ενημερώνουμε ότι για την διασφάλιση σας πρέπει να προμηθεύεστε και να εγκαθιστάτε ειδικές διατάξεις προστασίας στην ηλεκτρονική σας εγκατάσταση (π.χ. επιτηρητές τάσης, σταθεροποιητές τάσης, συστήματα αδιάλειπτης τροφοδότησης ισχύος) αν ο ευαίσθητος εξοπλισμός σας δεν διαθέτει επαρκή ενσωματωμένη προστασία έναντι διαταραχών της τάσης.

Στο εμπόριο διατίθενται τέτοιες διατάξεις προστασίας (της τάξης των 50-200 ευρώ) οι οποίες με δική σας μέριμνα μπορούν να εγκατασταθούν στο αρχικό στάδιο κατασκευής της εγκατάστασης σας η και αργότερα, για την προστασία όλης η τμήματος της εγκατάστασης σας η μεμονωμένων ευαίσθητων ηλεκτρονικών συσκευών σας.

Σε κάθε περίπτωση, σας συνιστούμε να προβαίνετε στην επιλογή της κατάλληλης διάταξης προστασίας συμβουλευόμενοι αδειούχους ηλεκτρολόγους εγκαταστάτες. Για την αποφυγή βλαβών στον ευαίσθητο ηλεκτρονικό εξοπλισμό σας, σας συνιστούμε, στον βαθμό του δυνατού να τον αποσυνδέσετε από την πρίζα κατά την διάρκεια διακοπών ρεύματος. Η εμφάνιση υπερτάσεων κατά την επαναφορά του ρεύματος είναι αναπόφευκτη, αφού είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη λειτουργία των ηλεκτρικών δικτύων και ηλεκτρικών εγκαταστάσεων πάσης φύσεως δημοσίων η ιδιωτικών (π.χ. ιδιωτικών εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων).

Στη συνέχεια περιγράφουμε ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, μέτρα προστασίας που μπορείτε να λάβετε προκειμένου να προληφθούν ενδεχόμενες ανωμαλίες λειτουργίας η ζημιές συσκευών σας από ορισμένους τύπους διαταραχών τάσης.

Προστασία από διακοπές βραχείας διάρκειας.

Κατά την προμήθεια ηλεκτρονικού εξοπλισμού που περιλαμβάνει ψηφιακό ρόλοι η εσωτερική μνήμη (φούρνων μικροκυμάτων, συσκευών βίντεο, τηλεοράσεων κλπ) θα πρέπει να ελέγχεται αν η συσκευή περιέχει ενσωματωμένη μπαταρία. Η μπαταρία δεν θα χρησιμοποιείται κατά την λειτουργία της συσκευής αλλά θα τροφοδοτεί το ρόλοι η την μνήμη κατά την διάρκεια διακοπών τάσης βραχείας διάρκειας. Η χρήση κατάλληλων συσκευών π.χ. συσκευών αδιάλειπτης τροφοδότησης ισχύος (Uninterruptible Power Supply UPS) επιλύει επίσης το πρόβλημα προστασίας από μικρής διάρκειας υπερτάσεις.

Ένας απλός τρόπος για να προστατεύσετε τον ηλεκτρονικό σας εξοπλισμό είναι να εγκαταστήσετε έναν περιοριστή υπερτάσεων σε ρευματοδότη (πρίζα) η στον ηλεκτρικό σας πίνακα η διάταξη αυτή είναι σχεδιασμένη για να εμποδίζει την υπέρταση να διαδίδεται στην εγκατάσταση που προστατεύει, καταστρέφοντας τον ευαίσθητο εξοπλισμό. Συνιστάται για συσκευές τηλεόρασης, συσκευές βίντεο, ηλεκτρονικούς υπολογιστές κλπ. Συνήθως περιοριστής υπερτάσεων περιέχεται σε συσκευές αδιάλειπτης τροφοδοσίας ισχύος (UPS). Σε συσκευές που συνδέονται και σε τηλεφωνική γραμμή (ηλεκτρονικούς υπολογιστές, φαξ κλπ) περιοριστής υπερτάσεων πρέπει να εγκαθίσταται και στην τηλεφωνική γραμμή.

Προστασία από μικρής διάρκειας μειώσεις τάσης (βυθίσεις τάσης)

Ο απλούστερος τρόπος για την επίλυση των προβλημάτων που συνδέονται με τις βυθίσεις τάσης εξαιτίας εκκίνησης μεγάλων φορτίων σας είναι ο κατάλληλος διαχωρισμός των κυκλωμάτων έτσι ώστε η ευαίσθητη συσκευή σας να τροφοδοτείται από γραμμή διαφορετική από αυτή που τροφοδοτεί την πηγή της βύθισης. Αν το πρόβλημα παραμένει καθώς και για την αντιμετώπιση των βυθίσεων που οφείλονται σε βλάβες του δημόσιου δικτύου διανομής ΔΕΗ, μπορείτε π.χ. να προμηθευτείτε σταθεροποιητή τάσης η συσκευή αδιάλειπτης τροφοδότησης ισχύος (UPS) για την τροφοδότηση του ευαίσθητου εξοπλισμού σας.

UΡS και... ησυχάσατε

Το δίκτυο της ΔΕΗ δεν διακρίνεται για την αξιοπιστία του και τους χειμερινους μήνες ταλαιπωρείται ιδιαίτερα λόγω της υψηλής κατανάλωσης και των δυσκολων καιρικων συνθηκων. Λογικό είναι λοιπόν οι αυξομειώσεις στην τάση και οι διακοπές του ρεύματος να είναι καθημερινό φαινόμενο, με αποτέλεσμα οι κάθε είδους ηλεκτρονικές συσκευές να κινδυνεύουν.

Ειδικά οι υπολογιστές και τα περιφερειακά τους είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις αυξομειώσεις της τάσης. Για τον λόγο αυτό δεν είναι κακή ιδέα να φροντίσουμε εκ των προτέρων ώστε να μη βρεθούμε προ δυσάρεστων εκπλήξεων.

Οι συσκευές UΡS (Uninterruptible Ρower Supply) εξασφαλίζουν αδιάλειπτη παροχή ισχύος σε σταθερή τάση, ακόμα και όταν το δίκτυο της ΔΕΗ έχει προβλήματα. Με τον τρόπο αυτόν μπορούμε να αισθανόμαστε ασφαλείς ότι οι συνδεδεμένες συσκευές μας δεν θα πάθουν κάτι. Τα UΡS ενσωματώνουν μία μπαταρία η οποία τίθεται σε λειτουργία όταν ανιχνεύσει κάποια αυξομείωση στην τάση του ρεύματος.

Τρεις κατηγορίες

Φυσικά δεν είναι όλα τα UΡS ίδια και δεν έχουν το ίδιο κόστος. Ουσιαστικά, υπάρχουν τρεις κατηγορίες, τα Line Ιnteractive UΡS, τα UΡS αναμονής και τα online UΡS. Η πιο προσιτή οικονομικά λύση για τους περισσότερους είναι τα UΡS αναμονής, τα οποία ενεργοποιούνται μόλις εντοπίσουν κάποια διακοπή ή έντονη αυξομείωση στο ρεύμα. Η απόκρισή τους στις αυξομειώσεις είναι επαρκής για έναν υπολογιστή, όχι όμως και για πιο ευαίσθητες συσκευές, ενώ δεν μπορούν να σηκώσουν πολλές συσκευές ταυτόχρονα.

Πιο αποτελεσματικά και σε λογική τιμή είναι τα Line Ιnteractive UΡS, τα οποία παρεμβάλλονται μόνιμα μεταξύ γραμμής ρεύματος και συσκευών προσφέροντας σταθερή προστασία. Η μπαταρία που διαθέτουν επαρκεί για μερικά λεπτά, ώστε να προλάβει κάποιος να κλείσει τα αρχεία του και τον υπολογιστή, όχι όμως και για να δουλέψει με τις ώρες.

Τα Οnline UΡS είναι σαφώς πιο ασφαλή, λόγω τιμής όμως απευθύνονται κυρίως σε εταιρικά δίκτυα υπολογιστών. Η τροφοδοσία των συσκευών σε ρεύμα γίνεται μόνιμα από την μπαταρία του UΡS, εκτός από την περίπτωση που υπάρχει βλάβη του UΡS, οπότε το σύστημα γυρίζει σε απευθείας τροφοδοσία από τη γραμμή της ΔΕΗ. Μπορούν να υποστηρίξουν πολλούς υπολογιστές και διάφορες συσκευές και διακρίνονται για την αξιοπιστία τους.

Του συνεργάτη μας Γιάννη Πετσέλη