Με συνοπτικές διαδικασίες εγκρίθηκε το νομοσχέδιο για την αγροτική ασφάλιση

Σε ένα εξαιρετικά σύντομο Υπουργικό Συμβούλιο, που έγινε τη Δευτέρα (10/5/2010), εγκρίθηκαν εκτός από το Ασφαλιστικό και άλλα τρία νομοσχέδια τα οποία θα προωθηθούν άμεσα για ψήφιση στη Βουλή. Πρόκειται για το νομοσχέδιο για την αγροτική ασφάλιση (ΕΛΓΑ), το οποίο παρουσίασε η κ. Κατερίνα Μπατζελή, το νομοσχέδιο για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων της κ. Τίνας Μπιρμπίλη, και το νομοσχέδιο για την προσαρμογή στο εθνικό δίκαιο κοινοτικής οδηγίας που αφορά τις ανώνυμες εταιρείες της κ. Λούκας Κατσέλη. Όσον αφορά το νομοσχέδιο για τον ΕΛΓΑ, επειδή είχαν γίνει συζητήσεις προηγουμένως με τα υπόλοιπα μέλη του υπουργικού συμβουλίου, έπειτα από την εισήγηση του κ. Α. Λοβέρδου, δεν υπήρξε εκ νέου συζήτηση και εγκρίθηκε με συνοπτικές διαδικασίες.

Ειδικότερα με το σχέδιο νόμου ορίζονται κατ΄ άρθρο τα ακόλουθα:......

Στο άρθρο 1, επανακαθορίζεται το ενιαίο εθνικό σύστημα προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας και ορίζονται οι φορείς των ασφαλιστικών υπηρεσιών για την προστασία και ασφάλιση της αγροτικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου. Οι βασικοί πυλώνες του γεωργοασφαλιστικού συστήματος που θεσπίζεται με το παρόν σχέδιο νόμου είναι τρεις: α) ο ΕΛΓΑ, ως κύριος φορέας, β) οι ιδιωτικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις και οι αλληλοασφαλιστικοί συνεταιρισμοί και γ) η Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό τομέα του Υπ.Α.Α.Τ, αρμόδια μεταξύ άλλων, για τα Προγράμματα της Πολιτικής Σχεδίασης ΄Εκτακτης Ανάγκης (ΠΣΕΑ) Στο σύστημα, δηλαδή, μετέχει μεν, ως βασικός πυλώνας ο ΕΛΓΑ, με την καθιέρωση της υποχρεωτικής ασφάλισης στον ΕΛΓΑ με ενιαίο βασικό χαμηλό ασφάλιστρο, συμμετέχουν όμως και οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί και τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας με την καθιέρωση της προαιρετικής ασφάλισης με επιδοτούμενο ασφάλιστρο και της πρόσθετης ασφάλισης, όπως και η Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που αναλαμβάνει την κατάρτιση και εκτέλεση των Προγραμμάτων ΠΣΕΑ, δυνάμει των οποίων χορηγούνται νόμιμες κρατικές ενισχύσεις για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα, σύμφωνα με το άρθρο 107 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)

Στο άρθρο 2, συστήνεται στο Υπ.Α.Α.Τ Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων (ΥΔΚΚ) στον Αγροτικό Τομέα με σκοπό τον συντονισμό, την παρακολούθηση και τον έλεγχο της λειτουργίας του συστήματος προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας και καθορίζονται οι αρμοδιότητές της. Η υπηρεσία αυτή θα είναι αρμόδια και για την εκπόνηση και εκτέλεση των προγραμμάτων ΠΣΕΑ.

Στο άρθρο 3, επαναδιατυπώνονται οι σκοποί του ΕΛΓΑ -βασικού κορμού του συστήματος ασφαλίσεων- στα πλαίσια του ενιαίου γεωργοασφαλιστικού συστήματος και περιορίζονται σε αμιγώς ασφαλιστικά θέματα, αφαιρουμένης της αρμοδιότητας για τα Προγράμματα ΠΣΕΑ που η διαχείρισή τους από τον ΕΛΓΑ επέτεινε το οικονομικό του αδιέξοδο. Ταυτόχρονα, στους σκοπούς του ΕΛΓΑ, συμπεριλαμβάνεται και η προώθηση της ενεργητικής προστασίας της αγροτικής παραγωγής και του κεφαλαίου, ως μέτρο πρόληψης των οικονομικών επιπτώσεων που επιφέρουν τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι ασθένειες στο πλαίσιο των δυνατοτήτων χρηματοδότησης που παρέχει και το ΕΣΠΑ/ Αλέξανδρος Μπαλτατζής, καθώς επίσης και η δυνατότητά του να συνάπτει πρόσθετη ασφάλιση με παραγωγούς που επιθυμούν διαφορετικό από το υποχρεωτικό όριο «απαλλαγής», ή/και προαιρετική ασφάλιση με τους υπόλοιπους φορείς που συμμετέχουν στο σύστημα.

Στο άρθρο 4 καθιερώνεται η υποχρεωτική και αυτοδίκαιη ασφάλιση του συνόλου της φυτικής και ζωικής παραγωγής και του αντίστοιχου κεφαλαίου, καθορίζονται τα ασφαλιζόμενα πρόσωπα, το είδος και το αντικείμενο της ασφάλισης, ενώ προβλέπεται και η δυνατότητα εξαίρεσης από την υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΛΓΑ, όπως και η αντίστροφη διαδικασία, επιχειρήσεων δηλαδή που έχουν εξαιρεθεί, με αίτησή τους από την ασφάλιση του ΕΛΓΑ, όπως οι πτηνοτροφικές και χοιροτροφικές, να υπαχθούν εκ νέου στην ασφάλισή του. Καθιερώνεται επίσης ο θεσμός της πρόσθετης ασφάλισης με την καταβολή πρόσθετης εισφοράς για όσους επιθυμούν μείωση της «απαλλαγής» και ο θεσμός της προαιρετικής επιδοτούμενης ασφάλισης για όσους παραγωγούς επιθυμούν κάλυψη ζημιών από κινδύνους που δεν εντάσσονται στους υποχρεωτικά ασφαλιζόμενους κινδύνους του ΕΛΓΑ.

Στο άρθρο 5, προσδιορίζονται οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του ΕΛΓΑ φυσικοί κίνδυνοι, παθήσεις και ασθένειες της φυτικής και ζωικής παραγωγής και διακρίνονται σε υποχρεωτικά ασφαλιζόμενους και προαιρετικά ασφαλιζόμενους κινδύνους. Η κάλυψη από τον ΕΛΓΑ των κινδύνων εν γένει που υπάγονται στην ασφάλισή του, ενεργοποιούνται από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του αντίστοιχου Κανονισμού Ασφάλισής του και η οποιαδήποτε αποζημίωση αφορά μόνο άμεσες ζημιές. Δίνει τη δυνατότητα επέκτασης των ασφαλιστικών καλύψεων του συστήματος σε νέους κινδύνους, που δημιουργούνται από τις συντελούμενες κλιματικές αλλαγές, όπως η έντονη ξηρασία, η λειψυδρία και η ερημοποίηση των αγροτικών εκτάσεων. Οι κίνδυνοι αυτοί, που εξειδικεύονται με σαφή επιστημονικό προσδιορισμό στους αντίστοιχους κανονισμούς του ΕΛΓΑ (άρθρο 15) δεν μπορεί να αγνοούνται από το γεωργοασφαλιστικό σύστημα, δεδομένου ότι πλέον λαμβάνονται υπόψη και στα αντίστοιχα κοινοτικά προγράμματα και πολιτικές.

Στο άρθρο 6, ορίζεται το ελάχιστο όριο απαλλαγής στη φυτική παραγωγή, ενώ στο ζωικό κεφάλαιο, οι ελάχιστες απαλλαγές περιλαμβάνονται στον αντίστοιχο Κανονισμό Ασφάλισης, οι καλυπτόμενες άμεσες ζημιές, καθώς και το ανώτατο όριο αποζημίωσης (70.000) που μπορεί να καταβάλλει ο ΕΛΓΑ. Καθιερώνεται επίσης ο υπολογισμός της «απαλλαγής» στο σύνολο της παραγωγής των καλλιεργούμενων ειδών από τον παραγωγό σε επίπεδο νομού και η δυνατότητα αύξησης της απαλλαγής στις ιδιαίτερα ζημιογόνες καλλιέργειες. Ταυτόχρονα επιβάλλεται η υποχρέωση ισοσκελισμού των ετήσιων αποζημιώσεων που καταβάλλει ο ΕΛΓΑ με τα ετήσια έσοδα που εισπράττει από την ειδική εισφορά και άλλες πηγές χρηματοδότησης και ορίζεται ότι αν καταγράφεται απόκλιση, δηλαδή αν οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις υπερβαίνουν τα έσοδα του ΕΛΓΑ, τότε θα πραγματοποιείται οριζόντια συμμετρική και αναλογική μείωση των αποζημιώσεων που καταβάλλει ο ΕΛΓΑ, ενώ σε ετήσια βάση θα προσδιορίζεται το ανώτατο ύψος των παροχών του ΕΛΓΑ προς τους ασφαλισμένους. Επίσης προβλέπεται η ευχέρεια να καθοριστεί ώστε, οι καταβαλλόμενες αποζημιώσεις να επιμερίζονται ανά προϊόν στη φυτική παραγωγή, ή ανά κατηγορία ζωικού κεφαλαίου, ανάλογα με τα ανά προϊόν ή ανά κατηγορία ζωικού κεφαλαίου έσοδά του. Η θέσπιση της αναλογικής κατά προϊόν αποζημίωσης στη φυτική παραγωγή, ή ανά κατηγορία, στο ζωικό κεφάλαιο, καθιστά το σύστημα πιο δίκαιο και πιο άμεσα ανταποδοτικό και γνωρίζουν πλέον οι αγρότες τις δυνατότητες αποζημίωσης που διαθέτει ο ΕΛΓΑ. Σ΄ αυτό το πλαίσιο εξορθολογισμού των δημοσιονομικών μέσων του Οργανισμού αποκλείονται οι «κατ' εξαίρεση» καλύψεις του ΕΛΓΑ

Στο άρθρο 7, καθορίζονται οι πόροι του ΕΛΓΑ και συγκεκριμένα η ειδική ασφαλιστική εισφορά, η πρόσθετη εισφορά, η προαιρετική εισφορά και η γενική εισφορά υπέρ ΕΛΓΑ και δευτερευόντως, άλλα έσοδα του ΕΛΓΑ που κυρίως είναι παν ό,τι εισπράττει από την υποχρεωτική παροχή υπηρεσιών σε τρίτους ή κρατικές επιχορηγήσεις που έχουν την έγκριση από την Ε.Ε. Η διατήρηση της υποχρεωτικότητας του θεσμού της ασφάλισης στον ΕΛΓΑ που αποτελεί ισχυρό και μοναδικό μέτρο για την διατήρηση του κοινωνικού του χαρακτήρα, θα συμβάλλει και στην οικονομική του αυτοτέλεια, ενώ η ασφαλιστική κάλυψη όλων των αγροτών της χώρας με ταχύτατες, διαφανείς και αμερόληπτες διαδικασίες που θα προβλέπονται με λεπτομέρεια στους Κανονισμούς, θα βελτιώσει σημαντικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες του. Ταυτόχρονα ο προσδιορισμός με ακρίβεια των πόρων του ΕΛΓΑ και η εξασφάλισή τους, εγγυάται στους μεν παραγωγούς, την ασφαλιστική τους κάλυψη, στον δε Οργανισμό, την εύρυθμη λειτουργία του, την διαφάνεια και την προοπτική του.

Στο άρθρο 8, ορίζεται ότι η υποχρεωτική ειδική εισφορά υπέρ του ΕΛΓΑ, επιβάλλεται σε όλα τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα, εξαιρουμένων των προϊόντων που δεν έχουν υπαχθεί στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛΓΑ και των αγροτικών προϊόντων που παράγονται εντός του Αγίου Όρους και ανήκουν στις Μονές,

Στο άρθρο 9,περιγράφεται ο τρόπος υπολογισμού της ασφαλιζόμενης αξίας της αγροτικής παραγωγής στη φυτική παραγωγή και στο ζωικό κεφάλαιο.

Στο άρθρο 10, ορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της υποχρεωτικής ειδικής εισφοράς υπέρ του ΕΛΓΑ στην υπολογισθείσα αξία της αγροτικής παραγωγής και ο ακριβής υπολογισμός της που γίνεται κατά την υποβολή της ενιαίας δήλωσης ενίσχυσης.

Στο άρθρο 11, εξειδικεύεται ο τρόπος καταβολής της υποχρεωτικής ειδικής εισφοράς υπέρ του ΕΛΓΑ που πραγματοποιείται με κατάθεση του οφειλόμενου ποσού σε ειδικό τραπεζικό λογαριασμό του ΕΛΓΑ εντός προθεσμίας, ενώ προβλέπεται και η δυνατότητα του αγρότη να εξουσιοδοτήσει τον ΕΛΓΑ να εισπράξει το ποσόν από άλλες απαιτήσεις που έχει ο ασφαλιζόμενος από φορείς του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα. Η καταβολή της εισφοράς είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εκ μέρους του ΕΛΓΑ πληρωμή της αποζημίωσης.

Στο άρθρο 12,προσδιορίζεται η βάση υπολογισμού της γενικής εισφοράς υπέρ του ΕΛΓΑ, ο συντελεστής της, τα υπαγόμενα σ΄ αυτήν φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και ο τρόπος βεβαίωσης, καταβολής και απόδοσής της στον ΕΛΓΑ

Στο άρθρο 13 προβλέπεται η σύναψη συμβολαίων για την πρόσθετη και επικουρική ασφάλιση όπου θα αναγράφονται τα εκατέρωθεν δικαιώματα και υποχρεώσεις.

Στο άρθρο 14 ορίζονται τα διαδικαστικά θέματα για την καταβολή της αποζημίωσης και η δυνατότητα καταβολής προκαταβολής και αναλογικής περικοπής της αποζημίωσης σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Στο άρθρο 15, ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στους Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛΓΑ και τα ειδικότερα θέματα που περιλαμβάνονται σ΄ αυτούς, όπως οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των ασφαλισμένων, η διαδικασία και τα όργανα επίλυσης των αμφισβητήσεων που γεννώνται κατά την εκτίμηση των ζημιών κλπ

Στο άρθρο 16, προβλέπεται το πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας του ΕΛΓΑ, η έλλειψη του οποίου αφενός μεν, στερεί από τον ζημιωθέντα γεωργό το δικαίωμα να διεκδικήσει την αποζημίωσή του, αφετέρου δε, αποτελεί αναγκαίο δικαιολογητικό για την έκδοση διαφόρων αδειών, θεώρηση στοιχείων κλπ

Στο άρθρο 17, δίνεται η δυνατότητα αξιοποίησης γεωπόνων ΑΕΙ ή τεχνολόγων γεωπονίας ΤΕΙ ως πραγματογνωμόνων εκτιμητών σε θέματα εκτίμησης των ζημιών από πίνακα πιστοποιημένων εμπειρογνωμόνων που καταρτίζεται ετησίως από το ΓΕΩΤΕΕ.

Στο άρθρο 18, περιγράφεται ο θεσμός της προαιρετικής επιδοτούμενης ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου, οι υποχρεώσεις των αντίστοιχων φορέων, καθώς και η ενίσχυση του Δημοσίου που καταβάλλεται σε αυτούς, είτε για την επιδότηση του ασφαλίστρου για την ασφάλιση καλλιεργειών, ζώων και φυτών έναντι οικονομικών απωλειών που προκαλούνται από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και ασθένειες των ζώων ή των φυτών ή εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών, είτε για χρηματοδοτική συνεισφορά στα υφιστάμενα ή συνιστώμενα ταμεία Αλληλοβοήθειας για τις ασθένειες ζώων και φυτών και τα περιβαλλοντικά ατυχήματα. Η επιδότηση του ασφάλιστρου αφορά κινδύνους ή μέρος αυτών που δεν καλύπτονται υποχρεωτικά από τον ΕΛΓΑ. Επιπλέον, στο άρθρο αυτό, ορίζεται ότι η επιδότηση του ασφαλίστρου μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με τον ασφαλιζόμενο κίνδυνο, τη γεωγραφική περιοχή, τον τόπο κατοικίας, το ύψος του εισοδήματος του ασφαλιζόμενου προσώπου, το είδος της καλλιέργειας ή εκτροφής και το χαρακτηρισμό του ως αγρότη ή κατόχου γεωργικής εκμετάλλευσης. Η επιδότηση ασφαλίστρου μπορεί επίσης να διαφοροποιείται μεταξύ φυσικών και νομικών ασφαλιζόμενων προσώπων.

Στο άρθρο 19, αναφέρονται οι βασικές υποχρεώσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των αλληλοασφαλιστικών συνεταιρισμών που συμμετέχουν σε προαιρετική βάση στην επιδοτούμενη γεωργική ασφάλιση.

Στο άρθρο 20, λοιπά θέματα λειτουργίας αυτών.

Στο άρθρο 21, ορίζεται ότι όλες οι αρμοδιότητες της Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτης Ανάγκης (ΠΣΕΑ) θα ασκούνται εφεξής από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συγκεκριμένα από την Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα και γίνεται καταγραφή των αρμοδιοτήτων αυτών. Καθιερώνεται ο πλήρης οικονομικός διαχωρισμός των Κρατικών ενισχύσεων ΠΣΕΑ από τις ασφαλιστικές καλύψεις του ΕΛΓΑ, με πλήρη κάλυψη των δαπανών τους από τον κρατικό προϋπολογισμό μετά από έγκριση της ΕΕ. Ο εκσυγχρονισμός και η ορθολογική λειτουργία των ΠΣΕΑ, θα συμβάλλει στην ολοκλήρωση του συστήματος ασφάλειας και ασφάλισης της γεωργικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου.

Στο άρθρο 22, προσδιορίζονται εννοιολογικά οι όροι θεομηνία, έκτακτα γεγονότα και δυσμενείς καιρικές συνθήκες, η συνδρομή των οποίων είναι απαραίτητη προκειμένου να υποβληθεί και να εγκριθεί από την ΕΕ πρόγραμμα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων για την αντιστάθμιση ζημιών στον αγροτικό τομέα}.

Στο άρθρο 23, προβλέπεται η έκδοση κανονισμού που θα περιλαμβάνει τις διοικητικές κυρώσεις και τα πρόστιμα για τις διαπιστούμενες παραβάσεις των διατάξεων του παρόντος νόμου.

Στο άρθρο 24, αναφέρονται οι καταργούμενες διατάξεις του ν.1790/1988. Σημειώνεται ότι ο βασικός νόμος που διέπει την οργάνωση και λειτουργία του ΕΛΓΑ, είναι ο ιδρυτικός του νόμος 1790/1988 και ο νόμος 2145/2001, οι οποίοι όμως έχουν υποστεί πολλαπλές τροποποιήσεις με δεκάδες τροπολογίες σε πολλούς νόμους,(π.χ ν. 3074/2002, ν. 3147/2003, ν. 3399/2005, ν. 3460/2006, ν. 3698/2008, ν. 3756/2009 κλπ) με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ασαφούς νομικού πλαισίου και την αποδυνάμωση της νομικής ασφάλειας. Με τις νέες ρυθμίσεις, τα βασικά άρθρα για την οργάνωση και λειτουργία του ΕΛΓΑ (άρθρα 2,3,3α,3γ,4,5,5α, του ν.1790/1988, όπως αυτά ισχύουν έως σήμερα) τροποποιήθηκαν, ενοποιήθηκαν και ενσωματώθηκαν στις νέες διατάξεις, με αποτέλεσμα να αποσαφηνίζεται έτσι το όλο νομικό πλαίσιο που διέπει το καθεστώς των γεωργικών ασφαλίσεων.

Στο άρθρο 25 αναφέρονται οι μεταβατικές διατάξεις.

Στο άρθρο 26 η έναρξη ισχύος του νόμου.

Πηγή: Αγροτύπος.gr