Συνέντευξη της Ηθοποιού Κάτιας Γέρου στο Φιλιατρά News.
«Από της ζωής τα μέρη, χάθηκαν οι ποιητές» είναι ο τίτλος της μουσικοθεατρικής παράστασης σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη στην οποία πρωταγωνιστεί η Κάτια Γέρου.
Πρόκειται για μια συρραφή θεατρικών έργων του Ουίλιαμς, του Λόρκα, του Ανούιγ και του Μπρεχτ, που παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το Θέατρο Τέχνης κατά την περίοδο 1946-1960, τα οποία «ντύνονται» με τη μοναδική μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και τη μεγαλειώδη ερμηνεία της Κάτιας Γέρου.
Μια εξαιρετική -σύμφωνα με τις ..........
κριτικές- θεατρική δουλειά, που προσαρμόζει το παρελθόν στο παρόν και αναζητά τους σύγχρονους «ποιητές» μας.
Συναντήσαμε την κα Γέρου στα περιθώρια της πρόβας στον Μορφωτικό Σύλλογο Φιλιατρών «Ο Πυρσός», η οποία δέχτηκε με πολύ χαρά να μας μιλήσει. Μίλησε για την παράσταση, τα βαθύτερα νοήματά της και το μεγάλο της δάσκαλο, τον Κάρολο Κουν.
Φιλιατρά News: Βρεθήκατε στα Φιλιατρά μετά από πρόσκληση του Τριφυλιακού Ερασιτενικού Θεάτρου, για να παρουσιάσετε την παράσταση «Από της ζωής τα μέρη, χάθηκαν οι ποιητές.»
Θα ήθελα την γνώμη σας για τα θεατρικά ερασιτεχνικά σχήματα.
Κάτια Γέρου: Αν δούμε την λέξη μόνο «Ερασιτέχνης» = εραστής της τέχνης, δεν μπορείς παρά να έχεις σεβασμό απέναντι στους ανθρώπους που διαλέξανε να είναι εραστές της τέχνης, και όχι εραστές του εύκολου κέρδους ας πούμε. Επομένως έχω ένα μεγάλο σεβασμό γιατί ξέρω ότι η οποιαδήποτε ενασχόληση με την τέχνη ακόμα και με την ερασιτεχνική, πλουτίζει το μυαλό του ανθρώπου. Τον κάνει να σκέφτεται πιο σφαιρικά, τον κάνει να παίρνει χαρά, από πράγματα ακριβά σε ποιότητα και όχι από ευτελή πράγματα, του ανοίγει το μυαλό του. Και είναι πολύ ωραίο. Συν το ότι του μαθαίνει την ομαδική δουλειά πάνω στο θέατρο που είναι πολύ ωραίο πράγμα. Δηλαδή θέλεις δεν θέλεις αναπτύσσεις μια αλληλεγγύη όταν είσαι μέσα σε μια ομάδα και ασχολείσαι με το ανέβασμα μιας παράστασης. Όσο και αν υπάρχουν συντροφικά μαχαιρώματα κατά καιρούς, η αλληλεγγύη είναι κάτι που βγαίνει σαν ανάγκη.
Φιλιατρά News: Καλά. Συντροφικά μαχαιρώματα παντού υπάρχουν. Από το τελευταίο επάγγελμα μέχρι το πιο σημαντικό.
Κάτια Γέρου: Ακριβώς. Ακριβώς.
Φιλιατρά Νews: Διαβάζοντας το βιογραφικό σας είδα ότι γεννηθήκατε στο Αγρίνιο όπου και ζήσατε μέχρι τα 16 σας που πήγατε στην Αθήνα. Μπήκατε στην νομική σχολή.
Το 1975 ανεβάσατε στο Ηρώδειο με την θεατρική ομάδα του πανεπιστημίου τον «Κύκλο με την κιμωλία του Μπρέχτ, η οποία απ’ ότι διάβασα σε κάποια σχόλια είχε μεγάλη επιτυχία.
Ένα χρόνο μετά το 1976 μπήκατε στην σχολή του Καρόλου Κούν.
Γενικά, τι ήταν αυτό που σας έκανε να ασχοληθείτε με το θέατρο? Είχατε ανακαλύψει στον εαυτό σας αυτήν την υποκριτική φλέβα?
Κάτια Γέρου: Δεν την είχα ανακαλύψει με τίποτε. Θέατρο μέχρι τα 16 μου χρόνια δεν είχα δει ποτέ, ήμουν παντελώς άσχετη δηλαδή.
Η ενασχόληση μου με το θεατρικό τμήμα του πανεπιστημίου, ξεκίνησε από μία ανάγκη δική μου να μορφωθώ και να προχωρήσω σαν άνθρωπος και επειδή το γυμνάσιο το είχα τελειώσει μέσα στην δικτατορία και όλα τα πράγματα ήταν δύσκολα και υποβαθμισμένα. Ήμουν και καλή μαθήτρια στο Αγρίνιο, όταν ήρθα στην Αθήνα μου έπεσαν τα μούτρα. Οι συνομήλικοι μου ήξεραν πιο πολλά πράγματα από εμένα. Και επειδή πάλι αγαπούσα την μάθηση είπα θα πάω να μάθω πράγματα για την τέχνη, τον πολιτισμό και τα ρέστα, θα πάω να τα μάθω μπαίνοντας στο θεατρικό τμήμα του Πανεπιστημίου.
Έτσι, τυχαία βρέθηκα εκεί από μια ανάγκη μου για μόρφωση και όχι από ανάγκη για θέατρο.
Εκεί όμως δούλεψα με την κιμωλία, έκανα τον ρόλο της Μπρούσας. Άρχισε να μου αρέσει. Και σιγά σιγά με τις συμβουλές κάποιων ανθρώπων, μου είπα γιατί δεν πας προς τα εκεί αφού φαίνεται ότι έχεις μια κλήση. Και έτσι πήγα και έδωσα εξετάσεις στο θέατρο τέχνης χωρίς να ξέρω καν τι είναι αυτό το οποίο πηγαίνω και χωρίς να είμαι σίγουρη ότι θα το αγαπήσω ιδιαιτέρως ή θα του αφοσιωθώ. Αυτά έγιναν όλα σιγά σιγά.
Φιλιατρά News: Κα Γέρου θεωρώ ότι είστε τυχερή γιατί είχατε την ευκαιρία να σας διδάξει υποκριτική το «ιερό τέρας» του Θεάτρου ο Κάρλος Κούν. Πως ήταν σαν άνθρωπος? Πως ήταν στην δουλειά του? Ήταν σκληρός???
Κάτια Γέρου: Ήταν σκληρός αλλά και απίστευτα τρυφερός μαζί. Σκληρός όσον αφορά το αποτέλεσμα της δουλειάς του. Δεν μας χαριζόταν. Παρ’ όλο που οι περισσότεροι ήμασταν παιδιά εκείνη την εποχή δεν χαριζόταν προκειμένου να βγει το αποτέλεσμα που ήθελε. Γι αυτό και ο Κούν έγραψε ιστορία στο Ελληνικό θέατρο.
Το πάθος του ήταν η θεατρική τέχνη και το προχώρημα της και θα δείτε πως τελειώνει η παράσταση με κάποια λόγια δικά του ή χυδαιολογία.
Ήθελα να μιλήσει στους συγχρόνους του για τα κοινά, μέσα από την τέχνη. Αυτό εγώ το κρατώ και δεν το ξεχνάω ποτέ. Λέει δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε, κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί και όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πολιτισμός ψυχικά πλούσιος, και ακέραιος στον τόπο μας.
Και μέσα σε αυτόν το ζώχο που περνάμε, μπορεί να καταλάβει κανείς, πόσο επίκαιρη είναι η έκκληση του αυτή και η δήλωση του αυτή. Ήταν άνθρωπος που ανέπνεε θέατρο. Παρήγαγε θέατρο, αγαπούσε τους ανθρώπους γύρω του, και ήταν αυστηρός όσο έπρεπε και καλοσυνάτος εξίσου πολύ. Και μανιακός με την λεπτομέρεια.
Φιλιατρά News: Έδειχνε μεγάλη σημασία στην λεπτομέρεια δηλαδή….
Κάτια Γέρου: Βεβαίως γιατί εκεί είναι η ουσία. Ένα πράγμα στο περίπου, μπορούμε να το κάνουμε όλοι. Αλλά να πηγαίνεις από λεπτό σε λεπτό της δουλειάς φροντίζοντας τα όλα, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είσαι πολύ μεγάλος μάστορας.
Φιλιατρά News: «Από της ζωής τα μέρη, χάθηκαν οι ποιητές.» Ο τίτλος της παράστασης κα Γέρου τι δηλώνει για εσάς?
Κάτια Γέρου: Δηλώνει ότι πρέπει επείγοντος να ξαναφέρουμε τους ποιητές μες την ζωή μας και ερχόμενοι σε επαφή με τα έργα που γίνανε μέχρι τώρα, και τεντώνοντας τα αφτιά μας προς την πλευρά των νέων ποιητών που ακόμη δεν υπάρχουν αλλά όπου να ‘ναι θα προκύψουν γιατί κάθε γενιά έχει τους ποιητές της, και σημαίνει ότι… θυμάμαι αυτόν το στίχο του Μιχάλη Κατσαρού που λέει, «πάρτε μαζί σας νερό, το μέλλον μας έχει πολύ ξηρασία.»
Χωρίς τους ποιητές μας –όλων των ειδών τους ποιητές- δεν την βγάζουμε καθαρή.
Έχουμε ανάγκη από ανθρώπους που να μας εμπνεύσουν και να μας κάνουν να σκεφτούμε ότι η ζωή δεν είναι αυτή η ταλαιπωρία που τραβάει ο καθένας μας. Είναι και κάτι άλλο. Δεν ήρθαμε σε αυτήν την γη να ταλαιπωρηθούμε φρικτά. Ήρθαμε για να χαρούμε, να γνωρίσουμε, να δώσουμε ενέργεια, να πάρουμε ενέργεια, να φιλοσοφίσουμε λίγο για τα ανθρώπινα, να χαλαρώσουμε, να χαμογελάσει η ψυχή μας. Οι ποιητές μας κάνουν αυτό το δώρο. Χαμογελάει η ψυχή. Συγκινείται η ψυχή, με τα πάθη του διπλανού.
Αυτό μέχρι τώρα ήταν λίγο ντεμοντέ, αλλά τώρα νομίζω εξ’ ανάγκης νομίζω θα προκύψει.
Φιλιατρά News: Θεωρείτε ότι στην σημερινή εποχή υπάρχουν ακόμα ποιητές?
Κάτια Γέρου: Είμαι σίγουρη. Δεν υπάρχει εποχή που να μην έχει τους ποιητές της. Αν υποθέταμε ότι δεν υπάρχουν ποιητές, υπάρχει η δουλειά αυτών των απίστευτων ποιητών. Των βραβείων νόμπελ και των βραβείων λένιν που παρήγαγε αυτή η φτωχή χώρα, η έρημη η Ελλάδα.
Και μόνο να πας εκεί και να σκύψεις και να διαβάσεις γιατί δεν είναι μόνο ποιητής αυτός που γράφει ποιήματα. Ολων των ειδών. Οι καλλιτέχνες και ένας αφοσιωμένος δάσκαλος –κατά την γνώμη μου – είναι ποιητής. Και ένας αφοσιωμένος άνθρωπος σε οποιοδήποτε επάγγελμα αν το θέλετε είναι ποιητής, ο οποίος νοιάζεται να δώσει την εργασία του να την προσφέρει, και όχι να κόψει μόνο μονέδα.
Φιλιατρά News: Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα της παράστασης Κα Γέρου? Τι μπορεί να προσφέρει στον θεατή αυτή παράσταση.
Κάτια Γέρου: Είναι ένα ταξίδι μέσα από τρομερούς ποιητές του θεάτρου, Μπρέχτ, Ανούιγ, Ουίλιαμς, Λόρκα. Η κεντρική του ιδέα, που εμείς δεν την είχαμε σκεφτεί, αλλά σε μια κριτική στην Βυρηττό, - όταν παίχτηκε η παράσταση στην Βυρρητό - σε μια κριτική που γράφτηκε για την παράσταση κάποιος είχε απόλυτο δίκιο είπε ότι οι ήρωες αυτών των έργων είναι άνθρωποι στριμωγμενοι, περιθωριοποιημένοι, που βγάζουν - εκπέμπουν ένα αίτημα για Ελευθερία. Ένα αίτημα για αξιοπρέπεια. Εν τέλει είναι αγωνιστές. Είναι ένας ύμνος στην επιβίωση. Και το βρίσκω πολύ σωστό.
Το ένα ότι επικοινωνείς έστω και σε μικρές μπουκίτσες, με σπουδαία έργα και σπουδαίους συγγραφείς, το δεύτερο είναι ότι είναι ένας ύμνος στην επιβίωση του ανθρώπου και το τρίτο είναι ότι είναι ένα παιχνίδι όπως καταλαβαίνετε. Γιατί με ένα κρεβάτι, ένα καθρέφτη και ένα μπαούλο, για έναν ηθοποιό είναι και λίγο τσιρκολάνικο. Αλλά με τρία πράγματα χρησιμοποιείς την φαντασία σου, χρησιμοποιεί και ο θεατής την φαντασία του να σε ακολουθήσει. Είναι ένα παιχνίδι. Έχει και μία χαρά αυτή παράσταση. ‘Έτσι νιώθω κι εγώ.
Φιλιατρά News: Πρόκειται για ένα έργο αποτελούμενο από 8 διαφορετικά κλασικά έργα. Πόσο εύκολη είναι αυτή η εναλλαγή ρόλων για έναν ηθοποιό και εν προκειμένω για εσάς, που φέρετε το βάρος ολόκληρης της παράστασης;
Κάτια Γέρου: Πάντα με ρωτούν γι αυτό που λέτε. Αν αυτό μου είχε συμβεί 20 χρόνια πρίν θα είχα απλώς ένα τρόμο. Τώρα δουλεύω 30 χρόνια και είναι μέσα στην δουλεία μου. Το ξέρω είναι σαν ένας καλός ηλεκτρολόγος ή σαν ένας καλός ξυλουργός.
Ξέρω να φτιάχνω από το τίποτε έναν άνθρωπο. Αυτό σπούδασα και αυτό δούλεψα επί 30 χρόνια. Οφείλω να το ξέρω. Δεν το ξέρω γιατί είμαι έξυπνη. Οφείλω να το ξέρω μετά από τόση δουλειά. Και έτσι αυτό δεν είναι μόνο πια αχ πως θα λύσω την δυσκολία μεταπηδώντας από τον ένα ρόλο στον άλλον. Είναι και το τι χαρά , τι απόλαυση είναι αυτή να μπορώ να παίξω σαν παιδάκι με τρία αντικείμενα και οκτώ σπουδαία έργα. Είναι και απολαυστικό για τον ηθοποιό.
Θυμίζει λίγο τις ρίζες του θεάτρου, θυμίζει λίγο το τσιρκολάνικο κομμάτι του θεάτρου.
Φιλιατρά News: Πιστεύετε ότι ο σημερινός Έλληνας βρίσκεται κοντά στο θέατρο;
Κάτια Γέρου: Υπάρχει ένα κοινό θεατρικό πιστό στο θέατρο και ευτυχώς δηλαδή – να είναι καλά οι άνθρωποι- γιατί πως θα ζούσε το θέατρο χωρίς αυτούς, αλλά υπάρχουν και μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού και στην Αθήνα και στην περιφέρεια, που δεν πολύ-πηγαίνουν στο θέατρο γιατί υπάρχει ένα ταμπού. Σου λέει εγώ θέλω να πάω να διασκεδάσω και όχι να ψυχοπλακωθώ. Λες και η σπουδαία τέχνη είναι βαριά ασήκωτη και ακατανόητη. Είναι ένας μεγάλος μύθος. Δεν υπάρχει πιο απλό παραμύθι από το παραμύθι που διηγείται μια αρχαία τραγωδία. Υπάρχει άνθρωπος που δεν καταλαβαίνει την αρχαία τραγωδία?
Θα καταλάβει το πρώτο επίπεδο, δεν θα καταλάβει όλα τα υπόλοιπα. Δεν έχει σημασία. Και το πρώτο είναι υπέρ αρκετό. Ούτε ο Σέξπηρ είναι δύσκολος. Ούτε ο Τσέχωφ είναι δύσκολος. Ούτε ο Μπρέχτ δεν είναι δύσκολος.
Γλυκά παραμύθια έχουν γράψει αυτοί οι άνθρωποι. Με αρχή, μέση και τέλος.
Επομένως υπάρχει ένα ταμπού άδικο για το θέατρο. Εκεί φταίει κατά πολύ η παιδεία μας. Φταίει ότι τα τελευταία χρόνια ζούσαμε σε μια εικονική πραγματικότητα, μέσω της τηλεόρασης ότι η ζωή, είναι γενικώς party. Ή ένα εν γένει κουτσομπολιό. Και ότι αυτό είναι ευχάριστο και σε ξεκουράζει. Εγω λέω ότι μπορεί να σε ξεκουράσει και ο παππούς ο Μπρέχτ. Να σε ξεκουράσει υπέροχα και πιο καλά. Δεν τους βλέπω βαρύς αυτούς τους συγγραφείς και αυτά τα έργα. Τους βρίσκω ελαφρύς, γλυκείς και ανθρώπινους.
Φιλιατρά News: Και μία τελευταία ερώτηση. Γνωρίζω ότι ήσασταν υποψήφια με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και μάλιστα στην δεύτερη θέση του ψηφοδελτίου Επικρατείας. Πολιτική και θέατρο. Αυτά τα δυο πως συνδυάζονται?
Κάτια Γέρου: Συνδυάζονται απολύτως γιατί μιλάνε για τα κοινά. Το θέατρο τι λέει? Για την κοινή ανθρώπινη μοίρα. Τι λένε οι Τρωαδίτισες ας πούμε. Πάει ένας λαός, τσακίζει έναν άλλον, και αυτό είναι φοβερά άδικο. Τι λένε οι Πέρσες?? Έρχονται οι Πέρσες εδώ, τσακίζουν την Ελλάδα αλλά η Ύβρης τους τιμωρείται. Τι λεει ο Οιδίποδας? Προσπαθεί να μάθει μια αλήθεια. Όλα αυτά είναι πράγματα είναι μοτίβα που δεν θα τελειώσουν μέχρι να τελειώσει ο πλανήτης.
Το θέατρο μιλάει για τον έρωτα την ελευθερία, μιλάει για τις κατινιές μας μιλάει για τις κακομοιριές μας… Μιλάει για όλο το ανθρώπινο υλικό. Επομένως η πολιτική – η καθαρή πολιτική- αυτό κάνει.
Πολλές φορές ακούω νέα παιδιά που λένε εμένα δεν με ενδιαφέρει η πολιτική, και εγώ τους ανταπαντάω ότι εσένα δεν σε ενδιαφέρει, αλλά ούτε ενδιαφέρεις εσύ την πολιτική.
Φιλιατρά News: Τώρα κα Γέρου τι μπορούμε να περιμένουμε από εσάς?? Σκέφτεστε κάτι για το άμεσο ή το απώτερο μέλλον?
Κάτια Γέρου: Η επόμενη παράσταση που θα δουλέψω θα είναι μια παράσταση του θεάτρου τέχνης για την Επίδαυρο, πάνω στον πλούτο του Αριστοφάνη. Αυτούς τους μήνες προσπαθώ να κάτσω να γράψω ένα βιβλίο, για την δουλεία του ηθοποιού, τι κατάλαβα, που δυσκολεύτηκα, τι είδα όλα αυτά τα 30 χρόνια που δουλεύω, θα ήθελα να το κάνω ένα βιβλίο.
Συνέντευξη: Φιλιατρά News