Προτάσεις της ΕΝΑΕ για την Αναμόρφωση συστήματος προσλήψεων και την υπαγωγή τους στον ΑΣΕΠ

Επιστολή με προτάσεις προς τον Υπουργό Υπουργό Εσωτερικών, Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κο Γιαννη Ραγκούση σχετικά με την «Αναμόρφωση συστήματος προσλήψεων και καθολική υπαγωγή τους στον πλήρη έλεγχο του ΑΣΕΠ» απέστειλε η ΕΝΑΕ.

Στην επιστολή της την οποία υπογράφει ο πρόεδρος της ΕΝΑΕ κος Δημήτρης Δράκος αναφέρονται τα εξής: .........

Προς
Κο Γιάννη Ραγκούση
Υπουργό Εσωτερικών, Αποκέντρωσης
& Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

Θέμα: Προτάσεις στο σχέδιο νόμου «Αναμόρφωση συστήματος προσλήψεων και καθολική υπαγωγή τους στον πλήρη έλεγχο του ΑΣΕΠ».


Επί του κατατεθέντος στη Βουλή σχεδίου νόμου «Αναμόρφωση συστήματος προσλήψεων και καθολική υπαγωγή τους στον πλήρη έλεγχο του ΑΣΕΠ», σας παραθέτουμε τις ακόλουθες προτάσεις μας και παρακαλούμε να μας καλέσετε κατά τη συζήτηση αυτού στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή, ώστε να μας δοθεί η δυνατότητα να εκθέσουμε διεξοδικότερα τις απόψεις μας:
Επί της αρχής, φρονούμε ότι η προηγηθείσα διαδικασία της διαβούλευσης αποτελεί θετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης και προσδίδει διάσταση εξωστρεφούς και συμμετοχικής διακυβέρνησης με βάση τη γνώση.
Με την έννοια αυτή την επικροτούμε και συμμετέχουμε εποικοδομητικά.
Περαιτέρω όμως διατηρούμε σοβαρές επιφυλάξεις για κάποιες από τις διατάξεις, επί των οποίων σας παραθέτουμε αναλυτικά τις θέσεις μας:


• Στο Αρθρο 1 : Έκταση εφαρμογής, (σχετικά με τις Επιχειρήσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης)

προτείνουμε την τροποποίηση του δεύτερου εδαφίου ως ακολούθως :
«Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, συμπεριλαμβανομένων και των αμιγών Δημοτικών ή Κοινοτικών κοινωφελών επιχειρήσεων (Αρθρο 254 του Ν. 3463/06), των μονομετοχικών ανωνύμων εταιρειών που συστήνονται για ειδικό σκοπό και ανήκουν αποκλειστικά σε έναν Ο.Τ.Α. (Αρθρο 266 του Ν. 3463/09) καθώς και των αμιγών Νομαρχιακών επιχειρήσεων (Αρθρο 76 του Π.Δ. 30/96).
Η παραπάνω πρότασή μας εδράζεται στην μέχρι σήμερα πολύ θετική αξιολόγηση του έργου των Αναπτυξιακών Ανωνύμων Εταιρειών Ο.Τ.Α., που είναι πολυμετοχικές, ακριβώς λόγω της σχετικής ευελιξίας τους.
Ειδικότερα γι’ αυτές εκδόθηκε η προβλεπόμενη Κ.Υ.Α. στην παράγρ. 6 του Άρθρου 265 (Αριθμ. οικ. 53266/3-9-2009) η οποία, σέβεται τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των πολυμετοχικών ανωνύμων εταιρειών Ο.Τ.Α. και προβλέπει αφενός οι προσλήψεις να γίνονται με Κανονισμό που έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο και εγκρίνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) αυτών και αφετέρου να διασφαλίζονται, μέσω του Κανονισμού που προβλέπει τη συμμετοχή και του ΑΣΕΠ, οι αρχές της ίσης μεταχείρισης, των ίσων ευκαιριών, της διαφάνειας και της αντικειμενικότητας.
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παραπάνω Κ.Υ.Α., ο έλεγχος της διαδικασίας πρόσληψης διεξάγεται από το ΑΣΕΠ και μάλιστα σε όλα τα κρίσιμα σημεία της διαδικασίας (έλεγχος προκήρυξης, γνωστοποίηση τυχόν ενστάσεων, έλεγχος νομιμότητας και κύρωσης πίνακα προσληπτέων, έλεγχος απόφασης Δ.Σ. της Εταιρίας για τη σύναψη σύμβασης εργασίας μετά την παρέλευση της δοκιμαστικής περιόδου).
Επί της ουσίας δηλαδή κατά τη διαδικασία πρόσληψης με τη χρήση του Κανονισμού, από τις πολυμετοχικές ανώνυμες εταιρείες Ο.Τ.Α., ο έλεγχος του ΑΣΕΠ είναι και συνεχής και ουσιαστικός.
Επιπρόσθετα, πιθανή ένταξη των πολυμετοχικών ανωνύμων εταιρειών Ο.Τ.Α. στο υπόψη νομοσχέδιο θα τις οδηγήσει, στην κυριολεξία, στην κατηγορία των ΔΕΚΟ και στην ανάγκη ετήσιας επιχορήγησής τους από το Δημόσιο, κάτι που δεν είναι το ζητούμενο από αυτές.

Ενισχυτικά στην ανάγκη αποδοχής της πρότασής μας, αναφέρονται τα παρακάτω:
α. Οι δημοτικές και κοινοτικές κοινωφελείς επιχειρήσεις Ο.Τ.Α. (αμιγείς επιχειρήσεις Ο.Τ.Α.)
Εχουν σαν σκοπό την παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες, που ανάγονται στο κύκλο των δραστηριοτήτων που αναδεικνύουν τον κοινωνικό ρόλο των Ο.Τ.Α., δηλαδή εξυπηρετούν σκοπούς κοινωνικής, πολιτιστικής, πολιτισμικής ανάπτυξης ή ανάγονται στον τομέα της παιδείας και του περιβάλλοντος.
Είναι περισσότερο εξαρτημένες διοικητικά από τον οικείο Ο.Τ.Α. ακριβώς επειδή οι σκοποί τους συνδέονται με τις αρμοδιότητες των Ο.Τ.Α. και την ικανοποίηση των ενδιαφερόντων των πολιτών.
Λειτουργούν με όρους και κανόνες οι οποίοι προσομοιάζουν προς τους κανόνες των Ο.Τ.Α.
Για το λόγο αυτό, ελέγχονται – εποπτεύονται από τον Ο.Τ.Α. που τις συστήνει.
β. Αντίθετα, για τις πολυμετοχικές ανώνυμες εταιρείες (εκτός δηλ. από τις μονομετοχικές Α.Ε. ειδικού σκοπού του άρθρου 266 του Ν. 3463/06) ισχύουν τα παρακάτω:
Λειτουργούν με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και διέπονται από τον Νόμο περί Α.Ε. (Ν.2190/20 όπως ισχύει) με ανώτατα όργανα διοίκησης την Γενική Συνέλευση (Γ.Σ.) των μετόχων και το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.)
Η δραστηριοποίησή τους, σε σχέση με τα Εθνικά και Κοινοτικά Προγράμματα που συμβάλλουν ουσιαστικά στην τοπική ανάπτυξη, επιβάλλει να έχουν ευελιξία στις ρυθμίσεις κύρια του προσωπικού τους, πράγμα που καθίσταται εντελώς ανέφικτο στα πλαίσια του υπόψη νομοσχεδίου, με συνέπεια να διαστρεβλώνεται ο λόγος και η ανάγκη σύστασής τους.
Δεν επιχορηγούνται από το κράτος για κάλυψη των λειτουργικών τους δαπανών, δεν έχουν φορολογικές απαλλαγές και επομένως δεν διαφέρουν στα βασικά τους χαρακτηριστικά λειτουργίας από τις κοινές Α.Ε.
Η ανάγκη πρόσληψης προσωπικού προκύπτει, αρχικά, με απόφαση του Δ.Σ. τους σύμφωνα με τις υπάρχουσες ανάγκες και το έργο που αναλαμβάνουν να εκτελέσουν, αφού η υποχρέωση αυτοδύναμης και βιώσιμης λειτουργίας δεν επιτρέπει διαφορετικό τρόπο δράσης.
Δεν επιχορηγούνται άμεσα ή έμμεσα από Ο.Τ.Α. (παράγρ. 3 του Άρθρου 265, Ν.3463/06).
Δεν υπάγονται στους φορείς του Δημόσιου Τομέα της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του Ν 1256/1982.

• Στο ‘Αρθρο 1 παρ. 2, εδαφ. η. : Έκταση εφαρμογής,
[Για την υπαγωγή στο ΑΣΕΠ του πάσης φύσεως προσωπικού των Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ)].

Με τη σχετική διάταξη προβλέπεται υπαγωγή όλων των ΤΟΕΒ της χώρας, δηλαδή 388 Τοπικών Οργανισμών, στο ΑΣΕΠ για την πρόσληψη τόσο του μόνιμου όσο και του εποχικού προσωπικού τους. Σήμερα στο σύνολό τους οι ΤΟΕΒ οποίοι απασχολούν περίπου 500 άτομα μόνιμο προσωπικό και 1000 άτομα εποχικό προσωπικό ετησίως.

Με το ΠΔ 499/75, όπως τροποποιήθηκε με το ΠΔ 999/80, η πρόσληψη των υδρονομικών οργάνων ήταν ευθύνη του Δ.Σ. του κάθε Οργανισμού. Με την εφαρμογή του Ν. 2190/94, στον οποίο εντάχθηκαν οι τότε ΤΟΕΒ, οι προσλήψεις υδρονομικών οργάνων πραγματοποιούνταν μέσω ΑΣΕΠ. Αυτό προκάλεσε σοβαρό πρόβλημα στη λειτουργία τους με αποτέλεσμα μετά από αιτήματα των οργανισμών να εξαιρεθούν από τις διατάξεις του Ν. 2190/94, με την τροποποίηση του κατά τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 1 του Ν. 2527/1997. Επιπροσθέτως δε σύμφωνα με τις γνωμοδοτήσεις 738/1998 και 108/2001 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, γίνεται σαφής διαχωρισμός μεταξύ ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ όσον αφορά την ένταξή τους στις διατάξεις του Ν. 2190/94.

Η επανένταξη των ΤΟΕΒ στο Ν. 2190/94 και η πρόσληψη του εποχικού προσωπικού τους (υδρονομικού και λοιπού) μέσω ΑΣΕΠ θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία τους, όπως έγινε και κατά την πρώτη εφαρμογή του σχετικού νόμου, για τους ακόλουθους λόγους:

1. Το αντικείμενο εργασίας των εποχικών υπαλλήλων των ΤΟΕΒ (υδρονομέων και εργατών) απαιτεί καλή γνώση της κάθε περιοχής και των ιδιαιτεροτήτων της. Κάτι τέτοιο δεν εξασφαλίζεται με την εφαρμογή μόνο των αντικειμενικών κριτηρίων πρόσληψης.
2. Οι προκηρύξεις για προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ απαιτούν διάφορες διοικητικές ενέργειες από τους εμπλεκόμενους φορείς και η έγκαιρη επιτέλεσή τους κρίνεται αμφίβολη . Συνεπώς ο χρόνος υλοποίησης των προσλήψεων του εποχικού προσωπικού πιθανολογείται ότι θα είναι μεγάλος, με συνέπεια, όπως έγινε και με την πρώτη εφαρμογή του Ν. 2190/94, κάποιες θέσεις να μην καλύπτονται εγκαίρως.
3. Το έργο των ΤΟΕΒ επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες, ανάλογα με τις οποίες πρέπει να προσλαμβάνονται περισσότερα ή λιγότερα άτομα. Σε περίπτωση που εφαρμοστεί η εν λόγω ρύθμιση τότε οι Οργανισμοί θα πρέπει να εκδίδουν τις προκηρύξεις για την πρόσληψη του εποχικού τους προσωπικού πολύ νωρίτερα από την έναρξη της αρδευτικής περιόδου, με το ενδεχόμενο έτσι να προσλαμβάνεται είτε υπεράριθμο είτε ελλιπές προσωπικό για μια συγκεκριμένη αρδευτική περίοδο.
4. Οι Τ.Ο.Ε.Β. ως Ν.Π.Ι.Δ. δεν επιχορηγούνται τακτικώς από το κράτος, παρά μόνον εκτάκτως και για συγκεκριμένους λόγους, συνεπώς δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται στις νέες ρυθμίσεις.

• Στο Άρθρο 2, (για την κατάργηση της προσαύξησης μοριοδότησης λόγω εμπειρίας):

Όσον αφορά τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, προτείνουμε τροποποιηθεί η σχετική διάταξη ώστε να λαμβάνεται υπ’ όψιν η προηγούμενη εμπειρία που αποκτήθηκε στον ίδιο δευτεροβάθμιο ΟΤΑ ή σε ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ αυτού. Και τούτο διότι οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας έχοντας απασχοληθεί υπό τις ίδιες συνθήκες και στο ίδιο περιβάλλον με αυτό όπου πρόκειται να εργαστούν έχουν εξ αντικειμένου αποκτήσει μεγαλύτερη εμπειρία και είναι καταλληλότεροι για την κατάληψη της θέσης.

• Στο ‘Αρθρο 4, (για την μοριοδότηση υποψηφίων):
Οι νέες ρυθμίσεις περί μοριοδότησης είναι θεμιτές και σύμφωνες με τις αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας.
Φρονούμε όμως ότι θα ήταν σύμφωνη με την αρχή της αξιοκρατίας η επιπρόσθετη μοριοδότηση της κατοχής μεταπτυχιακών τίτλων πέραν τους ενός, εφόσον είναι συναφείς με το αντικείμενο για τη θέση που προκηρύσσεται, διότι τούτο συνεπάγεται, κατά τεκμήριο μείζονα εξειδίκευση και εμβάθυνση στο γνωστικό αντικείμενο.

• Στο ‘Αρθρο 5, (για το κριτήριο εντοπιότητας):

Αντί της πλήρους απάλειψης του κριτηρίου εντοπιότητας, προτείνεται να παραμείνει και να συνδυαστεί με άλλα αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια.

• Στο ‘Αρθρο 8, (για τις συμβάσεις έργου):

Στις εξαιρέσεις της παρ. 2 του παρόντος άρθρου, προτείνουμε να προστεθούν πρόσωπα με εξειδικευμένα προσόντα (τοπογράφοι, γεωπόνοι, δασολόγοι, μηχανικοί κ.ά) που τους ανατίθεται σύμβαση έργου για την ανάταξη περιοχών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές (σεισμούς, πυρκαγιές κ.ά.) και έχουν κηρυχθεί με διοικητικές αποφάσεις ως πυρόπληκτες, σεισμόπληκτες κλπ, λόγω της εκτάκτου φύσεως αναγκών που αντιμετωπίζουν οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και του κατεπείγοντος χαρακτήρα αντιμετώπισης των προβλημάτων.
Ανάλογης δε αντιμετώπισης φρονούμε να τύχουν και οι αναθέσεις έργου σε φυσικά πρόσωπα στον τομέα της δασοπυρόσβεσης.

• Πέραν των ανωτέρω, φρονούμε ότι ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να επιδειχθεί σε όσα φυσικά πρόσωπα έχει ήδη ανατεθεί σύμβαση έργου ή παρέχουν υπηρεσίες με συμβάσεις stage, τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες που ανακύπτουν από τις –σε μεγάλο αριθμό- κενές οργανικές θέσεις των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Τόσο η διατήρηση σε υπηρεσία των συγκεκριμένων συμβασιούχων (μέχρι την πλήρωση μέσω ΑΣΕΠ των κενών οργανικών θέσεων) όσο και η μοριοδότησή τους (λόγω προηγούμενης εμπειρίας) για την πρόσληψή τους σε οργανικές θέσεις, θεωρούμε ότι είναι απαραίτητα στοιχεία για την ομαλή λειτουργία των υπηρεσιών των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και την εξυπηρέτηση του πολίτη.

Ο Πρόεδρος

Δημήτρης Δράκος